Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz
Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz

İş kazası, işçi ve işveren arasında meydana gelebilecek sorunlardan belki de en kötü olanıdır. İş kazası olarak tanımlayabileceğimiz bir olayın oluşması ile birlikte yapılması gereken belli başlı prosedürler vardır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 13. Maddesinde:
İş kazası;
İş kazası sonrasında ilgili kurum ve/veya kuruluşlara usulüne uygun şekilde bildirim yapılması gerekmektedir.
İş kazası bildirimi 5510 sayılı kanun madde 13/2 hükmünde öngörülmüştür.
İş kazası;
Burada bahsedilen kurum Sosyal Güvenlik Kurumu’dur. Bu bildirimi işveren bizzat yapabileceği gibi işveren vekili de yapabilir.
Bildirim aynı zamanda internet sitesi üzerinden de yapılabilmektedir.

Bir iş kazasına uğrayan sigortalının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen yardım hizmetlerinden yararlanabilmesi için iş kazası bildiriminin doğru bir şekilde yapılması zorunludur. Aynı zamanda iş kazası yaşayan işçinin gerekli tazminatları talep edebilmesi bu bildirimin yapılmış olmasına bağlıdır.
Kaza sonucunda işçinin ölmesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hak sahiplerine ölüm ödeneği ödenir aynı zamanda yapılan masraflar nedeniyle cenaze ödeneği ödenir. Geride kalan yakınlar destekten yoksun kalma tazminatına hak kazanmaları halinde bu yola da başvurabilirler.
İş kazası bildirimleri, 696 sayılı Kararname kapsamında çalışan işçiler ve hizmet sözleşmesine bağlı çalışanların (Türk Borçlar Kanunu kapsamında çalışanlar) için işverenleri tarafından yapılmalıdır.
İş kazası bildiriminin eksiksiz ve zamanında yapılması hem hukuki yükümlülüklerin yerine getirilmesi hem de mağdur olan işçinin haklarının korunması açısından büyük önem taşır. Bildirim süreci, iş kazası tespit tutanağı, sağlık raporları ve tanık beyanları gibi belgelerle desteklenmelidir. İş kazası bildirimi, sadece çalışanın güvenliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda işyerinde alınacak önlemlerin artırılmasına katkıda bulunur.
İş kazası bildirimi Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılır. İşveren ve/veya işveren vekili iş kazası meydana geldikten sonra gerekli bilgileri Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmekle yükümlüdür. Bildirim doğrudan yapılabileceği gibi posta yoluyla ya da internet üzerinden de gerçekleştirilebilir.
İş kazası bildirimi doğrudan kuruma giderek evrak teslimi şeklinde yapılabileceği gibi posta yoluyla da yapılabilir. İş kazası tespit tutanağı, sağlık raporları, tanık beyanları gibi belgeler elden veya posta yoluyla gönderilebilir ya da internet sitesi üzerinden gerekli başvurular gerçekleştirilebilir.
İş kazası bildirim süreleri sigortalıların statülerine göre farklılık göstermektedir.
5510 sayılı kanunun madde 4/1-a ve 5 kapsamında bulunanlar için iş kazası bildirim süresi kolluk birimleri için derhal olacak şekilde belirlenmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirim ise kazanın meydana geldiği tarihten itibaren en geç 3 iş günü içerisinde yapılmalıdır. İş kazası iş verenin kontrolü dışında bir alanda meydana geldiyse iş verenin öğrenmesi ile bu süre başlar.
2925 sayılı Kanun kapsamında bulunan tarım işçilerinin geçirdiği iş kazaları madde 17 kapsamında ‘’ İş kazası, işverence kazadan sonraki en geç iki gün içinde, aşağıda belirtilen hususları ihtiva eden imzalı bir yazıyla Kuruma bildirilir.’’
4857 sayılı kanunun geçici iş ilişkisini düzenleyen 7. Maddesine göre ‘’ Geçici işçinin iş kazası ve meslek hastalığı hâllerini özel istihdam bürosuna derhâl, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 13’üncü ve 14’üncü maddelerine göre ilgili mercilere bildirmekle yükümlüdür.’’ Düzenlemesi yapılarak bildirimin özel istihdam bürosuna derhal bildirilmesi gerektiği Sosyal Güvenlik Kurumuna da 3 iş günü içerisinde bildirilmesi gerektiği düzenlenmiştir.
5510 sayılı kanunun 4/1-b maddesinde yer alan Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar kendisi tarafından, bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi zorunludur.
İşverenin iş kazalarında hukuki sorumluluğu kusursuz sorumluluktur. Dolayısıyla işveren ve iş kazası arasında bulunan bir nedensellik bağı işverenin de sorumluluğunu doğuracaktır. Bunun haricinde ise işverenin iş kazasını bildirmek gibi çok önemli bir yükümlülüğü vardır.
İş kazası belirlenen süreler içerisinde bildirilmezse, sigortalıya çalışamadığı süre için ödenmesi gereken iş göremezlik ödeneği Kurum tarafından işverenden tahsil edilir. Bağımsız çalışanlar bildirimi geciktirirse bildirimin yapılmasından itibaren iş göremezlik ödeneği çalışana ödenir.
Aynı zamanda iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmeyen işveren hakkında idari para cezası uygulanır.

İş veren hem iş göremezlik ödeneğini her geciktirdiği süre için kendisi öder hem de idari para cezasına çarptırılır. İdari para cezasının tutarı tehlike oranına ve çalışan sayısına göre farklılık göstermektedir.
Kaza neticesinde bir ölüm meydana gelirse iş veren ölüm ödeneğini, cenaze giderlerini ve destekten yoksun kalma tazminatını karşılamak zorunda kalacaktır.
İş yerinde gerçekleşen bir kaza sonrasında ilerleyecek süreç için kaza ile ilgili tüm bilgilerin açık bir şekilde bulunduğu dosya hazırlanmalıdır. Dosyadaki kayıtlara kazaya ilişkin tüm bilgiler eklenmelidir. Söz konusu dosyada bulunması gereken belgeler:
İş kazası tutanağı, iş kazası halinde işveren tarafından hazırlanması gereken bir belgedir. Kaza sonrasında yürütülecek hukuki aşamalarda bir ispat aracı olarak bu belge kullanılabilmektedir.
İş kazası tutanağında; kaza geçiren işçinin kimlik bilgileri, çalıştığı birim, olayın meydana geliş şekli, saati, yeri, tıbbi müdahale ve uzuv kaybının durumuna ilişkin bilgiler yer almalıdır.
Bu tutanağın düzenlenmesinde bir avukatın görevlendirilmesi sonraki aşamalarda tutanağın ispat aracı olma vasfını güçlendirecektir.
|
| T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü | Belgenin Düzenlendiği Tarih :.. /…. / …. Belgenin Düzenlendiği Sayı : …………… | |
| İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI BİLDİRİM FORMU (6331 sayılı Kanuna göre) | |||
| İşyeri Bilgileri: | |||
| İş Yeri No: | |||
| İşyeri bağlı Bulunduğu Ünite: | |||
| İşyeri bağlı Bulunduğu İl: | |||
| İş Yeri Adres: | |||
| İş Yeri Unvan: | |||
| Sigortalı Bilgileri: | |||
| Adı Soyadı: | |||
| T.C. Kimlik No: | |||
| Doğum Tarihi: | |||
| Uyruğu: | |||
| Görevi: | |||
| Tel: | |||
| Yaranın Türü: | |||
| Yaranın Vücuttaki Yeri: | |||
| Yaralanmaya Neden Olan Araç/Gereç: | |||
| Bildirim Tarihi: | Bildirim Saati: | ||
| İş Kazası Bildirim Bilgileri: | |||
| Bildirimi Hazırlayan: | |||
| Meslek Hastalığı Halinde Doldurulacaktır: | |||
| Çalışılan Ortam: | |||
| Meslek Hastalığı Saptanma Şekli: | |||
| Meslek Hastalığı Etkeni: | |||
| Meslek Hastalığı Etken Süresi: | |||
| İş Göremezlik Seviyesi: | |||
| Meslek Hastalığı Tanısı: | |||
| Meslek Hastalığı Tanı Tarihi: | |||
| Bildirim Tarihi: | Bildirim Saati: | ||
| Hekim Onayı: | Başhekim Onayı | ||
| T.C SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü |
Belgenin Düzenlendiği Tarih : …. /… / …….
Belgenin Düzenlendiği Sayı : . . . . . . . . . . . . .
|
HİZMET AKDİYLE ÇALIŞANLAR İÇİN ÇALIŞABİLİR KÂĞIDI
SAĞLIK KURUM/KURULUŞ ADI Poliklinik Defter Sıra
No:
……………………………………………………
……………………………………………………
Seri : No:
SİGORTALININ
T.C. Kimlik Numarası :
Adı ve Soyadı :
Viziteye çıktığı tarih ve saat :
YAPILAN İŞLEMLER
Tahlil :
Tedavi :
Sevk :
Tedavisinin bittiği tarih ve saat : DOKTOR
(İmza-Kaşe)
Çalışabileceği tarih :
Bu formlara doğrudan Sosyal Güvenlik Kurumunun sitesinden de ulaşabilirsiniz. Eksik ve hatalı bilgiler ile bu formların doldurulması daha sonrasında hukuki sorumluluk meydana getirecektir. Bu nedenle formların bir avukat eşliğinde doldurulması yerinde bir uygulama olacaktır.
İş kazası geçiren işçinin kendisi ya da bağlı çalışması halinde işvereni tarafından kuruma bildirim yapıldıktan sonra kurum yaşanan durumu iş kazası ve meslek hastalığı kapsamında değerlendirirse işçinin belli başlı hakları olacaktır. Bunlar:
1- Sigortalıya, yaşanan kazanın geçici bir hasara sebep olması halinde geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
2- Sigortalı eğer bu kaza sonucunda iş göremez hale geldiyse sürekli iş göremezlik geliri bağlanır.
3- İş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, belirli miktarda bir gelir bağlanır.
4 -Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilebilir.
5- İş kazası sonucu ölen işçi için cenaze ödeneği ödenir.
6- Sağlık masrafları karşılanır.
İş veren iş sözleşmesi kapsamında işçiyi koruma ve gözetme yükümlülüğü altındadır. Bu nedenle iş kazası geçiren işçi daha sonrasında uğradığı zararlar için maddi manevi tazminat talebinde bulunabilir.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun bir iş kazasıyla ilgili denetim süreci, meydana gelen iş kazasından kuruma bildirilmesi ile başlamaktadır. Kurum ilk olarak meydana gelen kazanın iş kazası sayılıp sayılmayacağına karar vermektir.
Olay iş kazası olarak nitelendirilirse sigortalının iş göremezlik veya meslekte kazanma gücü kaybının %10’un altında mı yoksa üzerinde mi olduğu belirlenecektir.
İş göremezlik oranının %10’un altında olduğu tespit edilirse, bu durumda iş kazası dosyasını teftişe gönderme veya göndermeme konusunda ilgili SGK müdürlüğü karar verecektir. Burada bir inisiyatif alabilme yetkisi söz konusudur.
Söz konusu oran %10 ve üstünde ise dosya mutlaka Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir.
Kaza geçiren kişi, kazadan önce sigortalı olarak SGK’ya bildirilmemişse, öncelikle kişinin sigortalı sayılıp sayılmayacağına dair denetim yapılmaktadır ve kişi sigortalı değilse hizmet davası açması gerekli olmaktadır. s
Bu incelemeler sonrasında iş kazası dosyası denetim için dosya Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gelir. İş kazası ile ilgili olarak düzenlenen Müfettiş raporu, SGK tarafından sigortalı ve özellikle de işveren hakkında yapılacak işlemlere esas oluşturmaktadır.
‘’(…) Somut olayda iş kazası olduğu iddia olunan olayın Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği anlaşılmaktadır. Kurumca hak sahiplerine gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın iş kazası niteliğince olup olmadığının tespiti ön sorundur. İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. (…)’’(Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, 2011/5375 E., 2012/12186 K.)
Sosyal Güvenlik Kurumu sistemi içerisinde, çalışma hayatına girdikten sonra herhangi bir hastalık veya kaza sonucu çalışma gücünün en az %60’ını kaybettiği tespit edilen, İş kazası/meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü kayıp oranı % 60 ve üzerinde olan, sigortalı malul sayılır.
Bu oranın belirlenebilmesi için Eğitim Araştırma Hastanelerinden kurula girilerek rapor alınması gerekmektedir.
İş kazası geçiren işçi işverenine karşı uğramış olduğu zararlar nedeniyle meddi- manevi tazminat davası açabilmektedir. Malullük oranı dava sonrasında artarsa bu artan oran için de tekrar bir dava açılabilmesi söz konusu olacaktır.
İş kazası nedeniyle destekten yoksun kalan hak sahipleri de dava açabilmektedir.
Bu davalar İş Mahkemelerinde açılır. İş Mahkemesi bulunmayan yerlerde İş Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır.
Bu davalarda zamanaşımı süresi Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenen haksız fiil zamanaşımına tabidir ve bu nedenle ilgili zamanaşımı süresi haksız fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıldır.
İş kazası sonrasında geçici olarak iş göremeyen bu süreçte tedavi masrafları yapan ve çalışamayan işçi maddi tazminat davası açabilmektedir.
İş kazası sonrasında iş görme halini tamamen yitiren işçi de maddi tazminat davası açabilir.
Türk Borçlar Kanunu 54. Maddesine göre,
‘’Bedensel zararlar özellikle şunlardır:
Türk Borçlar Kanunu 53. Maddesine göre,
‘’Ölüm hâlinde uğranılan zararlar özellikle şunlardır:
İş kazası sonucunda meydana gelen durumlar kapsamında maddi – manevi tazminat davası açılabileceği gibi destekten yoksun kalan hak sahipleri de tazminat davası açabilirler.

İş kazası tutanağı tutulmaz ise SGK’dan ödeme alınamayacağı gibi iş veren ihmali nedeniyle idari para cezası ödeyecektir. Aynı zamanda usulüne uygun tutulmuş tutanak delil olabilirken bu durumdan da yararlanamamış olacaktır.
İş kazası tutanağını iş veren tutmak zorundadır. İş veren usulüne uygun bir şekilde bu tutanağı tutmaz ise idari para cezası ödemek zorunda kalacaktır.
İş kazası eğer bir suç teşkil ediyorsa 6 aylık şikâyet süresi içerisinde kolluk birimlerine ya da savcılıklara şikâyette bulunabilir.
Bildirim ise kolluk birimlerine derhal yapılması gerekirken kuruma 3 iş günü içerisinde bildirilmelidir.
Örnek iş kazası bildirim formunu üst kısımda bulabilirsiniz. Ayrıca bu doldurulan formu internet üzerinden ya da bizzat kuruma giderek doldurabilirsiniz.
5510 Madde 4/1-a ve 5 kapsamında bulunanlar için iş kazası bildirim süresi kolluk birimleri için derhal olacak şekilde belirlenmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirim ise kazanın meydana geldiği tarihten itibaren en geç 3 iş günü içerisinde yapılmalıdır. İş kazası iş verenin kontrolü dışında bir alanda meydana geldiyse iş verenin öğrenmesi ile bu süre başlar.
2925 sayılı Kanun kapsamında bulunan tarım işçilerinin geçirdiği iş kazaları madde 17 kapsamında ‘’ İş kazası, işverence kazadan sonraki en geç iki gün içinde, aşağıda belirtilen hususları ihtiva eden imzalı bir yazıyla Kuruma bildirilir.’’
4857 sayılı kanunun geçici iş ilişkisini düzenleyen 7. Maddesine göre ‘’ Geçici işçinin iş kazası ve meslek hastalığı hâllerini özel istihdam bürosuna derhâl, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 13’üncü ve 14’üncü maddelerine göre ilgili mercilere bildirmekle yükümlüdür.’’ Düzenlemesi yapılarak bildirimin özel istihdam bürosuna derhal bildirilmesi gerektiği Sosyal Güvenlik Kurumuna da 3 iş günü içerisinde bildirilmesi gerektiği düzenlenmiştir.
5510 sayılı kanunun 4/1-b maddesinde yer alan Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar kendisi tarafından, bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi zorunludur.
İşveren iş kazasını bildirmediği durumlarda idari para cezasına çarptırılır aynı zamanda Sosyal Güvenlik Kurumunun ödemesi gereken ödenekleri de kendisi karşılamak zorunda kalacaktır. Maddi – Manevi tazminat sorumluluğu da söz konusu olacaktır.
İş kazası bildirimi kolluk birimlerine derhal, Sosyal Güvenlik Kurumuna ise 3 iş günü içerisinde yapılmalıdır.
İş kazası bildirimini Sosyal Güvenlik Kurumuna bizzat merkezine gidip doğrudan yapabileceğiniz gibi posta yoluyla evraklar iletilebilir ya da internet üzerinden başvuru yapılabilir.
İş kazası geçiren işçi iş gücü kaybının tespiti için rapor almak zorundadır. Bu durumda belirlenen kıstaslar yapılacak ödemelerde ve iş verene karşı açılacak davalarda önem arz edecektir.
İş kazası bildirimi yapılmazsa işçi alması gereken ödemeleri alamaz bu nedenle hak kayıpları da yaşanacaktır.
İş göremezlik raporu sigortalı çalışan işçinin iş kazası geçirmesi, meslek hastalığına yakalanması, hamile veya hasta olması hallerinde çalışamaması halini açıklayan rapordur. İş göremezlik rapor Sosyal Güvenlik Kurumunun anlaşmalı olduğu hastanelerden ya da Eğitim Araştırma Hastanelerinden alınabilmektedir.
Geçici iş göremezlik ödeneği, bir çalışanın iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ya da analık gibi nedenlerle geçici süreyle çalışamayacak durumda olması halinde, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirli bir süre boyunca verilen maddi destektir.
Sürekli iş göremezlik, bir iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle sigortalı çalışan işçinin çalışma gücünün kalıcı olarak bir kısmını ya da tamamını kaybetmesi durumudur. Bu durumda sigortalı çalışan işçiye, sürekli iş göremezlik ödeneği ödenebilmektedir.
İş kazası geçiren işçinin sağlık masraflarını Sosyal Güvenlik Kurumu ödemektedir.
İşçi iş göremez duruma gelmiş ise tüm işçilik alacakları karşılandığı durumda işten çıkarılabilir. Bu durumda %60 ve üstü engel durumu varsa işçi malulen emekli edilir. Eğer değerlendirmeler kapsamında hak kazandığı tespit edilirse sürekli iş göremezlik maaşı verilir.
İş kazası geçiren işçi işi yapabilecek şekilde iyileştiği sürece işine geri dönebilir.
İş kazası iş yerinin yetersizliği ve bu yetersizliğin iş veren tarafından ihmal edildiği durumlarda tehlike arz etmesi halinde kapatılabilecektir.
İş kazası sonrası Sosyal Güvenlik Kurumu incelemelerde bulunur. Eğer işçinin engeli %10 ve altındaysa incelemeye karar verme yetkisine sahiptir. %10 ve daha fazla bir engel durumunda kurum inceleme yapmak zorundadır.
İş kazası geçiren işçi iş kazası sonucunda işine dönemese bile sigortalı olarak gösterilip, o günün sigorta primi işverence kuruma ödenecektir.
İş veren iş kazası neticesinde bildirimde bulunurken yanlış veya eksik bilgi vermiş ise bu durumda tespit davası açılarak eksik unsurular düzeltilebilir.
İş kazasında iş verenin ihmali olan durumlarda işveren tazminat davası açılabilmektedir.
İş Hukukuna ilişkin davalar genelde zayıf konumda olan işçiyi koruma sistematiği üzerine kurulmuştur. Bu aynı zamanda işçi lehine yorum ilkesinin bir gereksinimidir. Ancak işçi iş verenine karşı haklarını ve borçlarını tam olarak bilemeyebilir. Bu durumda yapılması gereken bir avukata danışmak ve buna uygun olarak hareket etmektir. Özdipi hukuk bürosu olarak iş ilişkisi içerisinde uğrayabileceğiniz sorunların çözümü için etkili sonuç almak üzerine çalışmaktayız.