Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz
Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz

Kira sözleşmesi nasıl yapılır, günümüzde artan kira ilişkileri ile paralel olarak artış gösteren bir sorudur. Kiracı ve kiraya veren, aralarında yapacakları bu sözleşmede nelere dikkat etmeleri gerektiklerini ve diğer önemli olabilecek detayları merak ederler. Zaman zaman, kira sözleşmesine alışılmışın dışında olan maddeler eklemek isteyen kişilerle de karşılaşabilmekteyiz. Kira sözleşmesi nasıl yapılır, dikkat edilmesi gerekenler nelerdir gibi soruların yanıtını almak için bu yazımıza göz atabilirsiniz. Keyifli okumalar dileriz.
Kira sözleşmesi; tarafların (kiracı ve kiraya veren) bir taşınmazın kullanılması hakkında yaptıkları, karşılıklı menfaat dengesi içeren bir sözleşme türüdür. Bu sözleşmenin imzalanması her iki tarafa da bazı menfaatler sağlar. Örneğin, kiracı taşınmaz üzerinde kararlaştırdıkları süre boyunca oturma hakkı elde ederken kiraya veren ise bunun karşılığında maddi bir değer kazanır.
Elbette ki bunların yanında her iki tarafa bazı yükümlülükler de yükler. Mesela, kira sözleşmesi taraflarca imzalandıktan sonra, kiraya veren taşınmazını kiracıya teslim etme yükümlülüğü altında olur. Teslimden sonra kiracı da kiraya verene taşınmazın kira bedelini ödemekle yükümlüdür.
Kira sözleşmeleri ile ilgili hükümler Türk Borçlar Kanunu (TBK) içerisinde düzenlenmiştir. Dolayısıyla, bu sözleşmeden doğabilecek anlaşmazlıklar TBK kapsamında değerlendirilir.

Kira sözleşmesi tarafların anlaşmasıyla kurulur. Bu demek olmaktadır ki kira sözleşmesinin yazılı olma zorunluluğu yoktur, sözlü bir şekilde de yapılabilir. Ancak olası bir hak kaybı durumunda mahkemeye karşı ispat gerekebilmesi sebebiyle yazılı olması tercih sebebidir.
Taraflar, üzerinde anlaştıkları kira bedeli, kira süresi, kira artış oranı, depozito miktarı gibi şartlara ve detaylara sözleşmede ayrıntılı bir şekilde yer vermelidirler. Ortaya çıkan sözleşmenin bütün sayfaları taraflarca imzalanmalı ve her iki tarafta da birer nüshası bulunmalıdır.
Kira sözleşmeleri, genellikle uzun süreli bir kira ilişkisi kurma niyetiyle yapılmaktadır. Bu uzun süre zarfında her iki tarafın da hak kaybına uğramaması veya olası anlaşmazlıkları kolayca çözebilmeleri için bazı detaylara karşı titiz yaklaşmak gerekmektedir. Peki, kira sözleşmesinde nelere dikkat edilmeli?
Yasal olarak, kira sözleşmeleri yazılı olmak zorunda değildir. Sözlü yapılmış olan kira sözleşmeleri de yazılı olanlar gibi geçerli olabilmektedir. Taraflar kira sözleşmesini sözlü, yazılı veya noter huzurunda, tercih ettikleri şekilde yapma özgürlüğüne sahiptirler.
Zaman zaman kira ilişkisinin tarafları daha önceden birbirini tanıyan veya yakın ilişkide olan kişilerse sözleşmeyi yazılı yapmaya ihtiyaç duymayabiliyorlar. Ancak hukuki açıdan ele aldığımızda, sözlü kira sözleşmelerinin büyük sorunlara yol açabildiğini ya da hali hazırda oluşmuş sorunları önleyemediğini söyleyebiliriz. Sözleşmenin belgelendirilmiş olması hem kiracıya hem de kiraya verene güvence sağlamakla birlikte, tarafların uyuşamadığı noktalarda da mahkeme önünde delil olarak kullanılabilmektedir.
Kira sözleşmesinin içeriğine tarafların iradesine göre birçok madde ve detay dahil edilebilir. Bazı maddeler sözleşmenin temelini oluştururken bazı maddeler ise tarafların kendi isteklerine göre eklenir. Peki, temel şartlar hangileridir? Gelin sizler için sıralayalım:
Sözleşmeye konu olan taşınmazın bulunduğu il/ilçe, oda sayısı, eski veya yeni olması, bulunduğu muhitin güvenliği gibi birçok faktör kira bedelinin belirlenmesinde rol oynar. En nihayetinde emlak piyasasının durumu da göz önüne alınarak belirlenen kira bedelini her iki taraf da kabul etmelidir. Aksi takdirde sözleşmenin kurulmaz.
Ödeme şartlarının belirlenmesi, yine tarafların ortak karar vermesi gereken bir husustur. Burada ödemenin nakit bir şekilde elden mi yoksa IBAN üzerinden mi ödeneceği, ayın kaçında ödenmesi gerektiği veya kime ödenmesi gerektiği gibi konular belirlenmelidir. Biz yine burada olası bir anlaşmazlık durumunda dekont gösterme imkânı bulundurduğundan banka hesabına ödeme yapılması taraftarıyız. Yine bu ödemeyi yaparken “2025 yılı Mayıs ayı kira bedeli” şeklinde açıklama ile göndermenizi tavsiye ederiz.
Fakat son zamanlarda gelen düzenlemelerle birlikte (17.10.2024 tarihli Resmî Gazete) elden kira ödemek yasak hale gelmiş, artık tüm kira ödemeleri banka üzerinden yapılmaktadır.

Depozito; kiracının taşınmazı kullanırken verebileceği olası zararlar için kiraya verene teminat maksadıyla ödediği bedeldir. Borçlar Kanunu’nda “güvence bedeli” şeklinde tanımlanmıştır. Uygulamada depozitonun genellikle para şeklinde verildiği görülür ancak böyle bir kısıtlama bulunmamaktadır. Taraflar dilerse başkaca şeyler üzerinde de anlaşabilirler. Hatta diledikleri takdirde depozito bedelinin verilmemesine de kanaat getirebilirler.
Depozito ile ilgili tüm noktalarda anlaşıldıktan sonra tarafların özgürce hareket edemeyeceği bir noktaya dikkat çekmek gerekir. Kiracı ve kiraya veren depozitonun verilip verilmeyeceği, niteliği gibi konuları özgürce kararlaştırdıktan sonra miktarını belirlerken yasal sınıra dikkat etmek zorundadırlar. Yasal sınıra göre depozito en fazla 3 kira bedeli kadar maddi değere sahip olabilir. Örneğin; kira bedeli 10.000 TL olan taşınmazın depozitosunun değeri 30.000 Türk Lirası’ndan fazla olmamalıdır.
Peki, depozito verildi, kiracı eve yerleşti ve tahliye anının geldiğini varsayalım. Depozitonun iadesi nasıl olur? İade anında sorun yaşamamak için en sağlıklısı kira sözleşmesinde iade detaylarına yer vermektir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 344. Maddesinde kira artış oranına ilişkin hükümler yer almaktadır. İlgili kanun hükmüne göre; kira bedeline yapılacak olan zam oranı TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranını geçmemelidir.
TÜFE oranı her ay Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanır. Kira arttırılırken TÜİK’in belirlemiş olduğu TÜFE oranı, mevcut kira bedeli ile çarpılır. Böylece kira zammının üst sınırı belirlenmiş olur. Bunu aşağıdaki örnek üzerinden pekiştirelim;
Kira ilişkisi ile ilgili bir diğer merak edilen mevzu da ilk kiranın ne zaman ödeneceğine ilişkindir. Uygulamada genelde ilk kiranın sözleşmenin başında depozito ile birlikte ödendiğini görmekteyiz ancak bu yasal olarak zorunlu kılınmış bir kural değildir. Taraflar aralarında ödeme gününe dair serbestçe anlaşabilir. Eğer sözleşmeye bu yönde bir madde eklenmemişse veya sözlü yapılan sözleşmede bununla ilgili karar kılınmadıysa kiranın kullanımdan sonra ödenmesi en hakkaniyetli olan olacaktır.
Bir taşınmaz kiralanırken taşınmazla birlikte taşınmazı ilgilendiren demirbaşlar da kira sözleşmesine dahil olur. Peki, nedir bu demirbaşlar? Taşınmazın içinde kalması gereken veya taşınması mümkün olmayan taşınmazın yapısal parçalarıdır. Bir diğer deyişle evin sabit eşyalarıdır. Kiracı değişse bile bu eşyalar evde kalır. Bir evin demirbaşlarına örnek olarak kombi, petek, lavabo, duşakabin, ocak ve benzerleri sıralanabilir.
Evle birlikte gelen bu demirbaşların arızalanması gibi durumlarda masrafların kimin tarafından karşılanacağı da taraflar arasında konuşulmalıdır. Eğer demirbaşlar olağan kullanım, eskime gibi sebeplerden arızalandıysa burada masrafların ev sahibinin karşılaması isabetli olacaktır. Çünkü kiracı evden tahliye olurken bu demirbaşlar yine evde kalacaktır. Dolayısıyla demirbaşlar da tıpkı taşınmaz gibi ev sahibine aittir. Fakat demirbaşın arızalanmasında kiracının hatası veya kötü niyeti var ise burada masrafı hakkaniyetli olması bakımından kiracının üstlenmesi gerekir.
Kira sözleşmesi imzalandıktan sonra her iki tarafa da bazı yükümlülükler yükler. Tarafların bu ilişkiyi uzun ve sağlıklı sürdürebilmeleri bu yükümlülükleri ne kadar yerine getirdiklerine bağlıdır. Günümüzde çok fazla çatışan kiracı ve ev sahibi görmekteyiz. Bu durum mahkemelerin iş yükünü de bir hayli arttırmakta. Böyle sorunların ortaya çıkmaması veya çıksa bile kolayca çözülebilmesi için sözleşmeleri detaylıca hazırlamak en mantıklısı olacaktır. Peki, nedir bu yükümlülükler?
| Kiracının Yükümlülükleri | Ev Sahibinin Yükümlülükleri |
| · Kirayı tam ve zamanında ödemek | · Evi kullanıma uygun halde teslim etmek |
| · Evi özenli kullanmak | · Evin bakım ve onarımını yaptırmak |
| · Konutu amacı dışında kullanmamak | · Eksiklerin giderilmesi |
Kira sözleşmesinin süresi taraflarca anlaşılarak belirlenebilir ve sözleşme hükümleri arasına eklenebilir. Bu sürenin sonuna gelindiğinde sözleşme kendiliğinden sona ermez. Taraflar, süre sona ermesine rağmen kira ilişkisine devam ediyorlar ise, başta belirli süreli olarak yapılmış kira sözleşmesi belirsiz süreli kira sözleşmesine dönüşür. Yani baştaki kira sözleşmesi aynı şartlarla kabul edilmiş sayılır. Böylece sözleşme otomatik olarak uzamış olur.
Kira sözleşmeleri Türk Borçlar Kanunu’nu ilgilendirir. Borçlar Kanunu’nda kira sözleşmelerinin noter onaylı olması, sözleşmenin geçerliliği için şart koşulmamıştır. Kira sözleşmeleri noter huzurunda yapılabileceği gibi, adi yazılı şekilde ve hatta yazıya dökülmeden sözlü şekilde de yapılabilir. Burada tarafların nasıl tercih ettiği esastır.
Tüm bu sözleşme tipleri arasında en sağlıklısı elbette noter onaylı sözleşmelerdir. İleride karşı karşıya kalınması muhtemel anlaşmazlıklarda, resmi makamlarca yapılan sözleşmeler her iki tarafın da hakkını daha sağlam korumaktadır. Bu açıdan eğer kira sözleşmesi noter huzurunda yapılmayacak ise en azından yazılı olarak yapılması son derece önemlidir.
Artık kira sözleşmeleri e-devlet platformu üzerinden yapılabilecek. Bakanlığın Eylem Planı kapsamında planladığı bu yeniliğin ilk aşaması 4 Kasım 2024 tarihi itibariyle e-devlet uygulamasında yer almakta. Bakanlık, kira sözleşmelerini e-devlet üzerinden yapılması uygulamasını, sözleşmelerin daha güvenilir ve resmi olması amacıyla tasarlamıştır. E-Devlet uygulamasına girip arama motoruna “Hazine ve Maliye Bakanlığı/Kira Sözleşme İşlemleri” yazarak bu imkândan faydalanabilirsiniz.
Yalnız belirtmek gerekir ki bu uygulama, kira sözleşmelerinin yapılmasına ek bir çeşittir. Yani, kira sözleşmelerinin e-devlet üzerinden yapılmaları zorunlu değildir. İleride ne olacağı bilinmemekle birlikte şu aşamada hala eski yöntemlerin geçerliliği korunmaktadır.
Bilindiği üzere sözleşme serbestisi ilkesi gereğince taraflar kira sözleşmesini yaparken serbest hareket edebilmektedirler. Ancak kanun, bazı şartların yokluğu halinde bu sözleşmeleri geçersiz kılabilir. Nedir bu şartlar gelin birlikte inceleyelim.
Gibi durumlar sözleşmeyi geçersiz kılacaktır.
Kira sözleşmesinin feshedilmesi, sözleşmeyi kurmak kadar kolay şartlara bağlı değildir. Tarafların birbirlerini mağdur etmeye başladıkları veya birbirlerine karşı güvenlerinin kalmaması gibi durumlarda bu hak ellerinin altında bulunur. Ancak yine de en ufak sorunda bunu kullanamazlar.
Fesih için gereken tüm bu sıkı şartlar kiraya verenin feshi için çok daha sıkı ve sınırlıdır. Fesih için haklı gerekçesi olan taraf öncelikle karşı tarafa fesih bildirimi yapmalıdır. Bu bildirim şüphesiz yazılı olmak durumundadır. Sonrasındaki aşamalar ise feshin konusuna, hangi sebeple yapıldığına göre farklı şekilde seyredecektir.
Günümüzde sürekli değişen ekonomik koşullar, enflasyon gibi birçok durum kiracıları ve ev sahiplerini mağdur edebilmektedir. En üst sınırdan zam yapsa bile evin değerinin altında kira bedeli alan ev sahipleri veya günümüz asgari ücretiyle kiracı olarak geçinmeye çalışanlar bunlara birer örnek. Tüm bunlar sebebiyle kira sözleşmesi yapılırken ev sahiplerinin çok sık başvurduğu tahliye taahhütnamesi oldukça sık karşımıza çıkıyor. Peki, tahliye taahhütnamesi neden bu kadar önemli?
Tahliye taahhütnamesi, ileride karşılaşılabilecek anlaşmazlıkların ihtimalini azaltan, hukuki dayanağı olan bir belgedir. Ev sahibine, kiracıyı mahkeme veya icra yoluyla tahliye etme imkânı ftanır. Kiracı açısındansa şeffaf bir anlaşma sağlanmış olur. Tüm bu nedenler sayesinde kira ilişkilerinde oldukça büyük önem taşır. Fakat elbette özenli ve düzgün yapılmış olmasına dikkat edilmelidir.
Kira sözleşmesinin yenileneceği dönem her iki taraf için de büyük önem taşır. Yeni kira bedelinin ne olacağı, kiracının kiracı olarak devam edip etmeyeceği gibi birçok husus bu dönemde konuşulur.
Kira sözleşmesi yenilenirken her iki tarafın da haklarının korunması önemlidir. Örneğin; kira sözleşmesi yenilenirken kira bedeli haricinde kiracının aleyhine bir düzenleme yapılamaz. Kira bedelindeki artışın da TÜFE oranından fazla olmadığı kontrol edilmelidir. Yeni sözleşme imzalanırken tüm bunlara dikkat edilmeli ve özen gösterilmelidir.

Evet, geçerlidir. Kira sözleşmesinin noterde yapılması zorunlu değildir.
E-Devlet uygulamasında “Hazine ve Maliye Bakanlığı/Kira Sözleşme İşlemleri” bölümünden yapılmaktadır.
Yazılı yapılmış ve taraflarca imzalamış veya notere onaylatılmış kira sözleşmeleri resmidir.
İçeriği eksiksiz ve doğru doldurulmuş ise geçerlidir.
Hayır, değil. Noter onayı opsiyoneldir.
Noter tasdik ücreti, sözleşme süresine göre değişiklik göstermektedir.
Evet, yapabilir. Ev sahibinin yapması şart değildir.
Genellikle ev sahibinde kalır ancak kiracı da muhakkak bir nüshasını bulundurmalıdır.
Taşınmazın konumu, nitelikleri ve özellikleri göz önünde bulundurularak belirlenir.
Hayır, değildir. Taraflar aksine anlaşabilirler.
Ev sahibi taşınmazın piyasa ederine göre belirler ancak bu artış TÜFE oranını geçemez.
Taraflar feshetmediyse otomatik olarak yenilenmiş kabul edilir.
Evet, kira sözleşmesinden feshedilebilir.
Evet, edilebilir. Fesih bildirimi tek taraflı bir hukuki işlemdir.
Zorunlu değildir ancak güvence sağlaması açısından tercih sebebi olabilir.
Evet, taraflar sözleşmeyi daha fazla güvence altına almak isterse kefil ve şahit kullanabilirler.
Kira sözleşmesinin yazılı olma zorunluluğu yoktur, sözlü yapıla kira sözleşmeleri de geçerlidir.
Evet, yapılabilir. 4 Kasım 2024 tarihinden itibaren bu mümkündür.
Evet, boşaltabilir. Fakat bazı hukuki sorumlulukları doğar.
Normal şartlar altında ev sahibine böyle bir hak tanınmamıştır ancak haklı gerekçelere dayanması halinde hukuki yollarla kiracıyı çıkarabilir.
Kira bedeli haricinde kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.
Kira sözleşmesi imzalandıktan 14 gün içinde kiracının cayma hakkı saklıdır.
Özel belgede sahtecilik suçu gibi konular gündeme gelebilir.
Hayır, olmaz. Kira sözleşmesinin noter huzurunda yapılması tercihe bağlıdır.
Kira sözleşmesi kendiliğinden sonra ermez. Mirasçılar devreye girer.
Evet, kira sözleşmesi devredilebilir.
Geçerlilik koşulu değildir ancak dolandırıcılık gibi durumlardan korunmak bakımından oldukça önem taşır.
Tahliye taahhütnamesi sözleşmeden ayrıca hazırlanmalıdır.
Hayır, açtırılamaz. Abonelik açımlarında kira sözleşmesinin ibraz edilmesi gerekir.
Depozito bedelinin en başta hangi yolla ödendiğine göre değişiklik gösterir.
Evet, kira sözleşmeleri belirsiz süreli şekilde de yapılabilir.
Evet, imzalanabilir.