Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz
Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz

Boşanma davası açılması ve sonuçları, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlemekle birlikte tarafların hayatında önemli dönüm noktalarını oluşturmaktadır. Bu yazı, boşanma davasının hukuki boyutlarını, başvuru şartlarını, süreçteki aşamaları ve ortaya çıkabilecek sonuçları ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır. Anlaşmalı ve çekişmeli boşanma, nafaka türleri, velayet hakkı, mal paylaşımı gibi konularda detaylı bilgiler sunulmaktadır. Boşanma sürecinde tarafların haklarını koruyabilmeleri için hukuki bilgilere sahip olmaları büyük önem taşımaktadır.
Konuya ilişkin olarak “Boşanma Davası Nasıl Açılır?”, “Whatsapp Yazışmaları Delil Olabilir mi?”, “Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki Kurulması”, “İddet Boşandıktan Sonra Yeniden Evlenme Süresi”, “Fiili Ayrılık Nedeniyle Boşanma Davası ve Şartları”, “Çocuğun Üstün Yararı Nedir? (Sir Raporu)”, “Boşanma Protokolü Nedir? Protokol Örneği”, “Çelişmeli Boşanma Davası Nedir? Nasıl Açılır? Dilekçesi” adlı makalelerimize de göz atabilirsiniz.
Boşanma davası, evliliği sona erdiren hukuki bir süreçtir ve eşlerin sağ olması durumunda evliliğe son veren normal bir yoldur. Boşanma davası, evlilik birliğinin mahkeme kararıyla sona erdirilmesi için açılan bir dava türüdür. Bu dava, inşai nitelikte olup, yani evlilik birliğini sona erdirici bir hukuki sonuç doğurur. Boşanma davaları, anlaşmalı ve çekişmeli olmak üzere iki şekilde açılabilir. Anlaşmalı boşanma davaları, tarafların boşanma konusunda ve boşanmanın mali sonuçları, çocukların durumu gibi konularda anlaşmaları halinde açılır. Anlaşmalı boşanma davalarında, tarafların bir boşanma protokolü hazırlamaları ve mahkemeye sunmaları gerekir. Çekişmeli boşanma davaları ise, tarafların boşanma nedenleri veya boşanmanın sonuçları hakkında anlaşamamaları durumunda açılır. Bu tür davalarda, taraflar iddialarını ve savunmalarını delillerle desteklemek zorundadır.
Her eş, boşanma sebeplerinin varlığı halinde boşanma davası açma hakkına sahiptir. Boşanma davasında, eşlerin maddi ve manevi tazminat talepleri olabilmektedir. Boşanma sürecinde velayet, nafaka gibi konularda da karar verilir.
Boşanma davası, genel veya özel boşanma sebeplerine dayanılarak açılabilir. Dava, dilekçe ile yetkili mahkemeye başvurularak açılır. Mahkeme, tarafları dinler ve delilleri değerlendirir. Anlaşmalı boşanmalarda, tarafların anlaşması ve mahkemenin onayı gereklidir. Çekişmeli boşanmalarda, mahkeme delilleri değerlendirerek karar verir. Boşanma kararı kesinleştikten sonra evlilik resmi olarak sona erer.
Yetkili mahkeme:
Çekişmeli boşanma davaları ise, aşağıdaki yerlerde açılabilir:
Boşanma davalarında görevli mahkeme, aile mahkemeleridir. Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemeleri aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakarlar.
Anlaşmalı boşanma davaları, herhangi bir adliyenin Aile Mahkemesi’nde açılabilir. Tarafların ikametgahının bir önemi yoktur.
Çekişmeli boşanma davaları ise, aşağıdaki yerlerde açılabilir:
Boşanma davası açarken başta dava dilekçesi olmak üzere birtakım belgeler gerekmektedir. Şayet anlaşmalı boşanma ise bir anlaşmalı boşanma protokolü de mahkeme ibraz edilmelidir. Bunlar haricinde gereken belgelerin listesi aşağıdaki gibidir:
2025 yılında boşanma davaları için yargılama giderleri 3.600 TL ile 8.000 TL arasında değişmektedir. Bu tutar, tanık ve bilirkişi sayısına göre artabilir. Dava sürecinde bilirkişi raporuna ihtiyaç duyulması halinde ek ödeme yapılması gerekebilir. Ayrıca tanık giderleri de masraflara dahil olacaktır. Bu masraflar mahkeme veznesine yatırılır ve dava açmak için gereklidir
Başvuru Harcı: 2025 yılı için aile mahkemelerine başvurma harcı 615,40 TL’dir.
Peşin Harç: 2025 yılı için peşin harç 615,40 TL’dir.
Gider Avansı: 2025 yılı için posta ve tebligat giderleri için 2.150,00 TL ücret belirlenmiştir.
Vekalet Pulu: 2025 yılı için vekalet pulu 138,00 TL’dir.
Vekalet Suret Harcı: 87,50 TL
Boşanma davaları için avukatlık ücretleri, davanın türüne göre değişiklik göstermektedir. İstanbul Barosu’nun 2025 yılı için belirlediği en az ücret tarifesine göre:
Bu ücretler, İstanbul Barosu tarafından belirlenen ve avukatlar ile müvekkilleri arasındaki en az ücret çizelgesidir. Belirtilen ücretler, avukatların bu davalarda talep edebilecekleri en düşük ücretlerdir. Avukatlar, davanın karmaşıklığına, süresine ve diğer özelliklerine göre bu miktarların üzerinde ücret talep edebilirler.
İstanbul Barosunun belirlediği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi ’ne göz atabilirsiniz.
Anlaşmalı boşanma davaları, tarafların boşanma ve sonuçları konusunda anlaşmaları halinde genellikle 1-3 ay içerisinde tamamlanmaktadır. Çekişmeli boşanma davaları ise, tarafların anlaşamaması halinde daha uzun sürebilir. Delil toplama, tanık dinleme ve bilirkişi incelemesi gibi süreçler nedeniyle bu davaların sonuçlanması aylar hatta yıllar alabilir.
Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu konusunda anlaşmaları ile gerçekleşir.
Anlaşmalı boşanma davası açmak için öncelikle bir boşanma dilekçesi ve eşlerin anlaşma sağladığı tüm konuları içeren bir anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanmalıdır. Dilekçe, davanın temelini oluştururken, protokol tarafların tüm anlaşma şartlarını net bir şekilde ortaya koyar. Protokol, nafaka, tazminat, mal paylaşımı ve çocuklarla ilgili konuları kapsamalıdır. Eşlerden biri, hazırlanan dilekçe ve protokol ile birlikte yetkili mahkemeye başvurur. Anlaşmalı boşanma davaları, aile mahkemelerinde açılır. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davayı görür. Dava açılışında belirli harçlar ve gider avansı ödenir.
Başvuru sonrası, duruşma günü öğrenilir. Duruşma gününde her iki tarafın da mahkemede bizzat bulunması ve serbest iradeleriyle boşanma talebini doğrulamaları gereklidir. Hâkim, tarafları dinleyerek protokolde yer alan hususları kabul edip etmediklerini sorar. Hâkim gerekli görürse, protokolde değişiklik yapabilir. Taraflar, bu değişiklikleri kabul ettiklerini beyan etmez ise dava çekişmeli boşanmaya döner ve süreç oldukça uzar.
Duruşmaya katılım zorunludur. Taraflardan biri duruşmaya katılmazsa anlaşmalı boşanma gerçekleşemez ve dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir. Her iki taraf da duruşmaya gelmezse, dosya işlemden kaldırılabilir.
Hakim, protokolü hukuka veya çocukların menfaatine aykırı bulursa boşanma talebini reddedebilir. Bu durumda, taraflar yeni bir protokol hazırlamak zorunda kalır veya dava çekişmeli boşanmaya dönüşür.
Çekişmeli boşanma davası, eşlerin boşanma nedenleri veya boşanmanın sonuçları hakkında anlaşamamaları durumunda açılır.
Dava dilekçesi hazırlanarak Aile Mahkemesi’ne sunulur. Dilekçede, boşanma sebepleri, bu sebeplerin nasıl ispatlanacağı, tanıkların ad-soyad ve adresleri, mahkemeden istenilecek belge veya kayıtların açıklamaları yer almalıdır. Çekişmeli boşanma davalarında görevli mahkeme, Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi sıfatıyla davaya bakar. Yetkili mahkeme ise davalının yerleşim yeri mahkemesi, davacının yerleşim yeri mahkemesi veya tarafların dava öncesi son 6 ay birlikte ikamet ettikleri yer mahkemesidir.
Dava dilekçesi, davalı eşe tebliğ edilir. Davalı tarafın, dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde cevap dilekçesi verme hakkı vardır. Davalı, cevaba cevap dilekçesine karşı iki hafta içinde ikinci cevap dilekçesi sunar.
Dilekçeler aşamasından sonra, mahkeme tarafları ön inceleme duruşmasına çağırır. Bu duruşmada dava şartları ve ilk itirazlar incelenir. Ayrıca taraflara, dilekçelerinde gösterdikleri ancak henüz sunmadıkları belgeleri sunmaları veya başka yerden getirilecek belgelerin temini için gerekli açıklamaları yapmaları için iki haftalık kesin süre verilir. Bu süre içinde eksiklikler giderilmezse, ilgili delilden vazgeçilmiş sayılır.
Ön inceleme duruşmasından sonra tahkikat duruşmaları başlar ve deliller toplanır. Bu aşamada, deliller toplanır, tanıklar dinlenir, bilirkişi incelemeleri yapılır ve esasa ilişkin inceleme yapılır.
Tahkikat aşamasından sonra sözlü yargılama yapılır ve karar verilir. Tahkikat aşamasının tamamlanmasının ardından mahkeme kararını verir. Karardan memnun olmayan taraflar, karara karşı önce istinaf, sonra temyiz yollarına başvurabilirler.
Çekişmeli boşanma davaları, eşlerin boşanma ve sonuçları konusunda anlaşamamaları halinde açılır. Çekişmeli boşanma davaları, Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen özel veya genel boşanma sebeplerine dayanılarak açılabilir. Başlıca boşanma sebepleri şunlardır:
Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, iddialarını hukuka uygun delillerle ispatlamak zorundadır. Delil olarak kullanılabilecek bazı unsurlar şunlardır: nüfus kayıtları, mesajlaşmalar, e-posta yazışmaları, ses ve video kayıtları, otel kayıtları, sağlık raporları, banka dökümanları, düğün kaset ve cd’leri, kolluk tutanakları, telefon arama ve sms kayıtları (hts kayıtları), sosyal medya yazışmaları, tanık beyanları, keşif ve bilirkişi incelemesi.
Çekişmeli boşanma davalarında, delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi ve diğer yargılama süreçleri nedeniyle dava süreci uzayabilir.
Boşanma davalarında nafaka talebi, boşanma sonucu yoksulluğa düşecek tarafın geçimini sağlamayı amaçlar. Nafaka türleri şunlardır:
Nafaka Türleri:
Nafaka talebi, boşanma davası dilekçesinde veya yargılama sürecinde mahkemeye iletilir. Mahkeme, nafaka talebini değerlendirirken, tarafların ekonomik durumunu, çocuğun ihtiyaçlarını dikkate alır.
Nafaka talepleri, boşanma davası ile birlikte veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde ayrı bir dava şeklinde de açılabilir. Ancak, boşanma davasında belirlenen kusur oranları nafaka talebinin değerlendirilmesinde esas alınır.
Boşanma davalarında çocuğun velayeti, çocuğun üstün yararı dikkate alınarak belirlenir. Mahkeme, çocuğun bakımı, eğitimi, öğretimi ve korunması ile temsil görevlerini göz önünde bulundurur. Ayrıca, ebeveynlerin çocuğa karşı sorumlulukları ve ekonomik durumu da değerlendirilir. Velayet hakkı verilmeyen eşin çocukla kişisel ilişki kurmasına izin verilir.
Mahkeme, belirli yaşın üzerindeki çocukları dinleyerek velayet konusundaki görüşlerini alır. Yargıtay uygulamasına göre çocuğun idrak yaşı 8 veya üstüdür. 8 yaş ve üzeri çocukların görüşü alınmadan velayet düzenlemesi yapılamaz.
Boşanma davalarında mal paylaşımı, evlilik birliği içinde edinilen malların, yasal düzenlemeler ve eşler arasındaki anlaşmaya göre paylaştırılmasıdır. Anlaşmalı boşanma davalarında, eşler malları diledikleri gibi paylaşabilirler. Çekişmeli boşanma davalarında, eşlerin bağlı olduğu mal rejimine göre mallar tasfiye edilir. Eşler herhangi bir rejim tercih etmemişse, mallar, Medeni Kanun’un kanuni mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde tasfiye edilir.
Eski Medeni Kanun’da geçerli olan mal ayrılığı rejimi yerine, TMK ile edinilmiş mallara katılma rejimi yasal mal rejimi olarak kabul edilmiştir. Bu rejime göre, evlilik birliği içinde eşlerin edindiği mallar, aksi ispat edilmedikçe edinilmiş mal olarak kabul edilir. Edinilmiş mallar, eşlerin evlilik süresince çalışarak elde ettikleri değerler ile kişisel malların gelirlerinden oluşur. Evlilik süresince edinilen mallar (örneğin, maaş, iş gelirleri, alınan ev veya araba), yasal olarak eşit paylaşılır. Örneğin, çalışma karşılığı elde edilen ücretler, sosyal güvenlik ödemeleri, tazminatlar, kişisel malların gelirleri ve edinilmiş malların yerine geçen değerler bu kapsamdadır.
Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler.
Mal Rejiminin Tasfiyesi ve Katılma Alacağı:
Değer Biçme ve Hesaplama:
Davalar ve Tasfiye Süreci:
Eşlerden biri diğerine karşı katılma alacağı davası açabilir. Eğer sadece bir eş dava açarsa, mahkeme sadece davacı yönünden tasfiye yapar. Karşılıklı davaların birleştirilmesi gereklidir. Davalı taraf, karşı katılma alacağını bir takas/mahsup talebiyle ileri sürebilir.
Anlaşmalı boşanma protokolünde mal rejiminin tasfiyesi düzenlenebilir. Katılma alacağından feragat açık ve anlaşılır şekilde belirtilmelidir. “Maddi ve manevi hiçbir talepte bulunmayacağız” gibi ifadeler yetersiz kabul edilirken, “maddi ve manevi tazminatlar da dahil hiçbir parasal talepte bulunulmayacaktır” gibi ifadeler yeterli görülür.
Zina veya hayata kast gibi durumlarda, hakim katılma alacağını indirebilir veya tamamen ortadan kaldırabilir.
Yargıtay, boşanma davasının açılmasından sonra edinilmiş mal niteliğindeki taşınmazların devrine rağmen, tasfiye tarihi itibariyle değerinin artık değer hesabında dikkate alınması gerektiğini kabul etmiştir.
Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, iddialarını ispatlamak için çeşitli deliller sunabilirler. Boşanma davalarında kullanılabilecek deliller şunlardır:
Boşanma davalarında, hakim, delilleri serbestçe değerlendirir ve vicdani kanaatine göre karar verir. Bu nedenle, boşanma davalarında yemin deliline başvurulamaz ve ikrar hakimi bağlamaz. Hakim, delilleri değerlendirirken, olayın özelliklerine ve tarafların sunduğu kanıtlara göre karar verir. Hukuka aykırı yollarla elde edilen deliller, boşanma davalarında delil olarak kullanılamaz. Ancak bazı durumlarda, özellikle eşlerin ortak yaşam alanında elde edilen deliller, hukuka aykırı sayılmayabilir. Bu konuda hakim, somut olayın koşullarına göre bir değerlendirme yapar.
Taraflar, iddia ve savunmalarını dayandırdıkları vakıaları somutlaştırmalı ve delilleri hangi vakıaların ispatı için sunduklarını belirtmelidirler. Aksi takdirde, sunulan deliller dikkate alınmayabilir.
Boşanma davalarında ispat yükü genel olarak davacıdadır. Davacı, boşanma nedenlerini ve bu nedenlerin varlığını ispatlamakla yükümlüdür. Ancak, karineler (kanuni veya fiili) var ise bu durumda ispat yükü değişebilir. Örneğin, anlaşmalı boşanmada, eşlerin anlaşması evlilik birliğinin temelinden sarsıldığına dair bir karine teşkil eder ve bu durumu ispatlamaya gerek yoktur.
Tanıklar, boşanma davalarında önemli bir role sahiptir. Tanıkların ifadeleri, mahkemenin olayları anlamasına ve karar vermesine yardımcı olur. Aile üyeleri, arkadaşlar, komşular, iş arkadaşları ve evlilik birliği hakkında bilgi sahibi olan herkes tanık olarak gösterilebilir. Tanıkların güvenilir ve tutarlı ifadeleri, davanın sonucunu etkileyebilir.
Medeni usul hukukunda, davayı açan taraf, iddialarını ve dayandığı vakıaları mahkemeye sunmak ve ispatlamakla yükümlüdür. Tanık delili, bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde kullanılan önemli bir araçtır. Tanıklar, davanın sonucunu etkileyebilecek uyuşmazlık konusu maddi vakıalar hakkında, beş duyu organıyla edindikleri gözlemlere dayalı bilgileri mahkemeye sunarlar. Tanık ifadeleri, mahkemenin karar vermesinde önemli bir rol oynar.
Tanık beyanları, tam bir kesinlikle güvenilemeyen, bu nedenle hakimin takdirine bırakılan bir delildir. Hakim, tanıkların beyanlarını serbestçe değerlendirir. Ancak, hakim, tanıkların beyanlarını değerlendirirken gerekçelerini sunmak zorundadır.
Tanıkların dürüstlük ilkesine uygun olarak, gerçekleri yansıtması beklenir. Tanıkların ifadeleri, kendi yorumları ve hafıza süreçleri tarafından etkilenebilir.
Tanık göstermek isteyen taraf, tanıkların isimlerini ve adreslerini mahkemeye bildirmelidir. Hangi tanığın, hangi vakıayı ispat için dinletileceği de açıkça belirtilmelidir.
Boşanma davası açmak için avukat tutmak zorunlu değildir. Ancak avukat tutmanın birçok avantajı bulunmaktadır. Avukatlar, boşanma hukuku ve dava süreci hakkında bilgi ve deneyime sahiptirler. Davanın hukuki yönlerini doğru anlamanızı ve haklarınızı korumanızı sağlarlar. Avukatlar, dava dilekçesi hazırlama, delil toplama, duruşmalara katılma ve diğer hukuki süreçlerde daha profesyonel ilerlemenizi sağlamaktadır ve bu durum hak kaybı yaşanmasının önüne geçmeyi hedeflemektedir.
Boşanma davasının sonuçları, davanın tarafları olan eşler ve varsa çocuklar açısından farklılık gösterir ve hukuki, mali ve kişisel sonuçlar doğurur.
Boşanmanın Eşler Yönünden Hukuki Sonuçları:
Boşanmanın Çocuklar Yönünden Hukuki Sonuçları:
Boşanma veya ayrılık davası açılmasıyla birlikte, eşlerin ve çocukların mağdur olmaması için mahkeme tarafından geçici önlemler alınabilir. Bu önlemler arasında, eşlerin ayrı yaşamasına izin verilmesi, ortak konutun geçici olarak bir eşe tahsis edilmesi, eşlerden birine tedbir nafakası bağlanması gibi uygulamalar yer alır.
Boşanma davasında verilen karara itiraz süreci, kararın taraflara tebliğ edilmesiyle başlar. Boşanma davasında verilen karara itiraz etme hakkı bulunur. İtiraz süreci şu şekildedir:
Boşanma Davası Kararı Ne Zaman Kesinleşir?
Boşanma kararı, kesinleşmeden hukuki sonuç doğurmaz. Kararın kesinleşmesi şu şekillerde olur:
Süre İçinde İtiraz Edilmemesi: Tarafların karara karşı kanun yollarına başvurmaması halinde, itiraz süresinin sonunda karar kesinleşir.
Üst Mahkeme Tarafından Onanması: Karara karşı kanun yollarına başvurulup, üst derece mahkemelerince kararın onanması halinde, onama tarihinde karar kesinleşir.
Boşanma kararının kesinleşmesiyle birlikte evlilik sona erer ve mahkeme kararı nüfus kaydına işlenir. Boşanma ile birlikte verilen tazminat, nafaka ve velayet kararlarının icrası için de boşanma kararının kesinleşmesi şarttır. Ancak tedbir nafakası ve tedbiren velayet düzenlemesi, karar kesinleşinceye kadar uygulanabilir ve icraya konulabilir.
Boşanma davalarında maddi ve manevi tazminat talepleri, boşanmaya neden olan olaylar nedeniyle zarara uğrayan eş tarafından talep edilebilir:
Boşanma davası açmak için, bir dilekçe ile yetkili aile mahkemesine başvurulması gerekir. Dilekçede boşanma nedenleri, talep edilen nafaka, tazminat ve velayet gibi konular belirtilmelidir. Gerekli harç ve giderler yatırılmalıdır.
Boşanma davası açmak için mahkemeye fiziksel olarak başvurmak veya UYAP üzerinden başvuru yapılması gerekmektedir.
| Özellik | Anlaşmalı Boşanma | Çekişmeli Boşanma |
| Tarafların Anlaşması | Taraflar boşanma konusunda ve boşanmanın sonuçları (maddi-manevi tazminat, velayet, mal paylaşımı vb.) hakkında anlaşmışlardır. | Taraflardan biri boşanmak isterken diğeri istemez veya boşanmak isterler ama sonuçları konusunda anlaşamamışlardır. |
| Evlilik Süresi | En az 1 yıl sürmüş bir evlilik gereklidir. | Evlilik süresi 1 yılı aşmamış olsa dahi çekişmeli boşanma davası açılabilir. |
| Dava Süreci | Daha kısa sürer. | Daha uzun sürer. |
| Hakimin Rolü | Hakim, tarafların iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirir ve boşanma protokolünü uygun bulursa boşanmaya karar verir. | Hakim, tarafların iddia ve savunmalarını değerlendirir, delilleri toplar ve tanıkları dinler. Kusur durumunu tespit etmeye çalışır. |
| Boşanma Protokolü | Tarafların hazırladığı boşanma protokolü bulunur ve bu protokol hakim tarafından onaylanır. | Boşanma protokolü bulunmaz, taraflar arasındaki anlaşmazlıklar mahkeme tarafından çözülür. |
| Dava Açma Şekli | Eşler birlikte başvurur veya bir eşin açtığı davayı diğeri kabul eder. | Eşlerden biri dava açar ve diğer taraf davaya karşı savunma yapar. |
| Duruşma | Hakim tarafları bizzat dinler. | Duruşmalar daha detaylı ve uzun sürer. |
| Hangi Durumlarda Tercih Edilir | Tarafların boşanma konusunda hemfikir olduğu ve boşanmanın sonuçlarını kendi aralarında belirlediği durumlarda tercih edilir. | Tarafların boşanma konusunda anlaşamadığı veya boşanmanın sonuçları üzerinde uzlaşamadığı durumlarda tercih edilir. |
2025 yılında boşanma davaları için yargılama giderleri 3.600 TL ile 8.000 TL arasında değişmektedir. Bu tutar, tanık ve bilirkişi sayısına göre artabilir Dava sürecinde bilirkişi raporuna ihtiyaç duyulması halinde ek ödeme yapılması gerekebilir. Ayrıca tanık giderleri de masraflara dahil olacaktır. Bu masraflar mahkeme veznesine yatırılır ve dava açmak için gereklidir.
Bir boşanma davasının reddedilmesine yol açabilecek durumlar şunlardır:
Davanın Usulden Reddedilmesi
Mahkeme, dava şartı noksanlığı tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, noksanlığın giderilmesi mümkünse, mahkeme bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde eksiklik giderilmezse, dava usulden reddedilir.
Davanın Esastan Reddedilmesi
Her iki tarafın gelir düzeyi, nafaka miktarını etkileyen en önemli faktördür. Evlilik süresince sürdürülen yaşam standardı da nafaka hesaplamasında dikkate alınır. Evlilik ne kadar uzun sürmüşse, nafaka miktarı o kadar etkilenir. Özellikle sağlık sorunları olan taraf için nafaka miktarı artabilir. Tarafların sahip olduğu varlıklar ve bu varlıkların gelire dönüşme potansiyeli de göz önünde bulundurulur. Çocukların yaşları, eğitim ihtiyaçları ve sağlık durumları nafaka miktarını etkileyebilir. Eşlerden birinin iş gücü piyasasındaki konumu ve kariyer potansiyeli de değerlendirilir. Evlilikten kaynaklanan kariyer kesintileri gibi durumlar da nafaka hesaplamalarında dikkate alınır.
Nafaka miktarları, tarafların maddi durumunda veya yasal düzenlemelerde meydana gelen değişikliklere bağlı olarak yeniden değerlendirilebilir. Nafaka miktarının azaltılması için, ödeyen tarafın maddi durumunda önemli bir düşüş olması ve bunun mahkemeye kanıtlanması gerekmektedir. Çocuk nafakası, çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamak için ödenirken, eş nafakası boşanma sonucu ekonomik olarak zarar gören eşe yöneliktir.
Boşanma davasında deliller, dava açılırken veya davanın devamı sırasında sunulabilir. Ön inceleme duruşmasından itibaren iki hafta içinde deliller sunulmalıdır. Bu süre içinde sunulmayan deliller, daha sonra dikkate alınmayabilir. Bu nedenle, delillerin sunulması için verilen kesin süreyi kaçırmamak önemlidir. Davacı, dava dilekçesi ekinde de tanık ve delillerini bildirebilir. Deliller sunulurken, dilekçenin kanuna uygun olması gerekir. Dilekçede, iddia veya savunmayı ispatlayacak deliller eksiksiz olarak belirtilmeli ve hukuka uygun olarak elde edilen deliller dilekçe ekinde sunulmalıdır.
Boşanma kararı, tarafların karara karşı kanun yollarına başvurmaması veya üst mahkemelerce onanması ile kesinleşir. Kararın kesinleşmesiyle birlikte evlilik sona erer ve mahkeme kararı nüfus kaydına işlenir.
Anlaşmalı boşanma için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekmektedir. Çekişmeli boşanma davalarında ise, evlilik süresinin bir önemi yoktur.
Boşanma davası açabilmek için geçerli bir evliliğin olması zorunludur. Anlaşmalı boşanma için eşlerin boşanma konusunda anlaşması ve evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Çekişmeli boşanma davaları, genel veya özel boşanma nedenlerine dayanılarak açılabilir.
Boşanma davasının süresi, davanın türüne (anlaşmalı/çekişmeli), delil durumuna ve mahkemenin iş yüküne göre değişir. Anlaşmalı boşanmalar daha kısa sürerken, çekişmeli boşanmalar daha uzun sürebilir. Anlaşmalı boşanma davaları tek celsede sonuçlanır ve ortalama 1-4 ay sürer. Çekişmeli boşanma davaları, davanın karmaşıklığına ve delil durumuna göre 1-3 yıl veya daha fazla sürebilir.
Maddi durumu yetersiz olan kişiler adli yardım talebinde bulunabilirler.
Boşanma şartlarından birinin varlığı halinde bir avukata danışarak veya doğrudan mahkemeye başvurarak dava açabilir.
UYAP aracılığı ile adliyeye gidilmeden boşanma davasının açılabilmesi mümkündür.
Davayı açan tarafın ispat yükümlülüğü bulunmaktadır dolayısıyla ispat bakımından değerlendirme yapıldığında daha avantajlı tarafın boşanma davasını açması daha avantajlı olabilir fakat boşanma davasını kimin açtığının, davanın sonucu üzerinde herhangi bir etkisi yoktur.
Boşanma davaları için avukatlık ücretleri, davanın türüne göre değişiklik göstermektedir. İstanbul Barosu’nun 2025 yılı için belirlediği en az ücret tarifesine göre:
Mahkeme, çocuğun üstün yararını gözeterek velayet kararını verir. Çocuğun yaşı tek başına bir kriter değildir. Mahkeme, özellikle 8 yaş ve üzeri çocukların velayet konusundaki görüşlerini dikkate alır. Genellikle küçük yaşlardaki çocuklar anneye verilir, ancak babanın da velayet hakkı vardır. Mahkeme, çocuğun gelişimini ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak karar verir.
Boşanma davası açılırken, mutlaka bir gerekçe gösterilmesi gerekir. Bu gerekçe, yukarıda belirtilen boşanma sebeplerinden biri olmalıdır. Boşanma sebepleri genel (şiddetli geçimsizlik gibi) veya özel (aldatma, terk gibi) nitelikte olabilir.
Anlaşmalı boşanma davalarında ise, tarafların kusuru veya boşanma gerekçesi uyuşmazlık konusu yapılmaz.
Avukat tutulması durumunda, tarafların duruşmaya katılma zorunluluğu genel olarak yoktur. Ancak anlaşmalı boşanma davalarında, tarafların duruşmaya bizzat katılması şarttır. Çekişmeli boşanma davalarında ise, avukatınız sizi temsil edebilir. Avukat tutulmaması halinde taraflar davayı kendileri takip etmek zorundadır.
Boşanma davasını kimin açtığının, davanın sonucu üzerinde herhangi bir etkisi yoktur. Davayı açan tarafın ispat yükümlülüğü vardır.