Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz
Adresimiz
Havzan, Yeni Meram Cd. Arı Sitesi No:55/2 F Blok, 42140 Meram/Konya
İletişim Bilgilerimiz

Türkiye’de yabancıların süresiz oturum izni almaları 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre belirlenir ve bu kanunun öngördüğü şartlar gerçekleşmelidir. Uzun dönem ikamet izni İçişleri Bakanlığı’nın onayıyla valilikler tarafından verilirler. Uzun dönem ikamet izni almak isteyen yabancıların ülkede kesintisiz sekiz yıl kalması, son üç yılda sosyal yardım almamış olmaması, düzenli ve yeterli bir gelire sahip olması gerekmektedir.
Yukarıda saydığımız şartlar sağlanmıyorsa fakat Göç Politikaları Kurulu’nun şartları sağlanıyorsa o zaman yabancılar yine uzun dönem ikamet izni alabilir. Makalemizde bu konuları daha detaylı inceleyeceğiz. Keyifli okumalar dileriz.
İkamet izinleri kısa ve uzun dönem olup kısa dönem kendi içinde başvuru sebeplerine göre ayrılmaktadır. Biz bu makalemizde uzun dönem ikamet izninden bahsedeceğiz. Tekrar belirtelim ki uzun dönem ikamet izni, kısa döneme nazaran daha avantajlıdır.
Uzun dönem ikamet izni ülkemizdeki yabancıların kanundaki şartları sağlamak kaydıyla ülkemizde kalmalarını sağlamaktadır. Bu ikamet izni Türk vatandaşlarına sağlanan hak ve yükümlülüklerin bir kısmını yabancılara da sağlamaktadır.
Uzun dönem ikamet izninin şartları; Türkiye’de en az sekiz yıl ikamet izniyle bulunmuş olmak veya İçişleri Bakanlığı’nın öngördüğü şartları sağlamaktır. Uzun dönem ikamet izni İçişleri Bakanalığı’nca valilikler tarafından belirlenir.

Uzun dönem ikamet izni alabilmek için yasanın öngördüğü şartlar sağlanmalıdır. Uzun dönem ikamet izni için şartlar 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu madde 43’te belirtilir. Buna göre:
Kısaca diyebiliriz ki uzun dönem ikamet izni alabilecek kişiler; Türkiye’de en az sekiz yıl kalmış kişiler veyahut Bakanlığın öngördüğü şartları sağlayan kişilerdir.
Uzun dönem ikamet izni alamayacak kişilerse; mülteci,şartlı mülteci,ikincil koruma statüsü sahipleri,insani ikamet izni sahipleri ve geçici koruma sağlanan kişilerdir.
Uzun dönem ikamet izni alma şartları 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu madde 43’te belirtilir. Buna göre uzun dönem ikamet izni alma şartları:
İkamet izinleri; uzun dönem ikamet izni ve kısa dönem ikamet izni olarak ikiye ayrılır. Kısa dönem ikamet izinleri gerekçelerine göre kendi içinde de ayrılmaktadır. Uzun dönem ikamet izniyse tamamıyla kısa dönem ikamet izninden farklı olup kısa dönem ikamet iznine nazaran daha avantajlıdır.
Uzun dönem ikamet izninden maksadımızda adından da anlaşılacağı üzere bir süre sınırı yoktur. Yani uzun dönem ikamet izni yabancılara süresiz bir ikamet durumu sunmaktadır.
Uzun dönem ikamet izninin üstte saydığımız şartlarını sağlayabilen yabancılar, bu izinden faydalanırlar. Bu izin yabancılara Türkiye’de süresiz kalma olasılığı sunmaktadır. Bundan dolayı da iznin sahibi kişiler süresiz olarak ikamet edebilmektedir.
Uzun dönem ikamet izni başvurusu öncelikle E-İkamet sistemi üzerinden yapılır sonrasında kişinin bulunduğu bölgedeki İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gitmesi gerekmektedir. Uzun dönem ikamet izni başvurusu yapmak için İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne götürülmesi gereken bazı belgeler vardır. Bu belgeleri aşağıdaki başlıklarımızda sıralayacağız.
Gerekli bir mazereti olmadan İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gitmeyen kişi hiç başvuru yapmamış sayılacaktır.
Randevu tarihinde idareye belgeler verilir. Sonrasında idarenin doksan günlük başvuruyu değerlendirme süresi vardır.
Uzun dönem ikamet izni için İl Göç İdaresi’ne bazı belgeler verilmektedir. Bu belgeler:
ORTAK BELGELER
EK BELGELER
❖ Çocuk adına yapılan başvurular için,
İkamet izni almak isteyen kişilerin ödemek durumunda olduğu birtakım harç ve ücretler vardır. Bunlar:
İkamet izni belgeleri 610 Sayılı Kanun kapsamında değerli belge olup miktarı da her yıl Maaliye Bakanlığı’nca belirlenen bir bedele sahiptir. Belge bedelinden muaf olunmaz her yabancı için geçerlidir. 2025 Yılı için belirlenen ikamet izni belge bedeli, 810 TL’dir.
Diğer ülkeler için ise ücretlendirme şu şekildedir;
Belirtelim ki uzun dönem ikamet izni ve çalışma izni birbirinden farklıdır. Uzun dönem ikamet izni almış kişiler süresiz çalışma iznine başvurabilir. Uzun dönem ikamet iznine sahip kişiler ve en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir.
Süresiz çalışma iznine sahip yabancılar, uzun dönem çalışma izninin sağladığı tüm haklardan yararlanır. Tekrar belirtelim ki uzun dönem oturma izni alan kişiler süresiz çalışma izni için de başvurabilirler. Çünkü uzun dönem oturma izni vatandaşlara sağlanan hakları yabancılara da sağlamaktadır ve bundan dolayı vatandaşa sağlanan çalışma hakkı yabancıya da sağlanır.

Kişi üstte sıraladığımız belgelerle İl Göç İdaresi’ne başvurduktan sonra idarenin başvuruyu doksan gün içinde inceleme süresi vardır. İdare başvurunun reddini veya kabulünü doksan gün sonra yapar. Başvuran kişi de idarenin kararını beklemek durumundadır.
İdare başvuruyu kabul edebileceği gibi ret de edebilir. İdarenin başvuruyu ret sebepleri şunlardır:
Görüldüğü üzere idare kişinin başvurusunu takdir yetkisine dayanarak da red edebilir.İdarenin başvuruyu reddi bir idari işlem olduğu için iptal davası açılabilir. İptal davası red kararının başvurucuya tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde kararı veren idarenin bulunduğu yer idare mahkemesinde açılabilir.
Uzun dönem ikamet izni diğer ikamet izinlerine nazaran daha avantajlıdır.Bu ikamet izni türünde yabancılar da ,bazı haklar hariç, kanunda vatandaşlara tanınmış bazı haklara sahip olurlar. Bu haklar şöyledir:
Uzun dönem ikamet iznine sahip olsalar da yabancıların kazanamayacakları bazı haklar vardır.Ve bu haklar 6458 Sayılı Yabancılar ve Koruma Kanunu md.44’te belirlenmektedir.Buna göre yabancıların kazanamayacakları haklar:
6458 Sayılı Kanun, madde 45’teki hallerin gerçekleşmesi durumunda uzun dönem ikamet izni iptal edilebilir. Buna göre 6458 Sayılı kanun madde 45’teki iptal nedenler şunlardır:
Uzun dönem ikamet izninin iptal edilmesi halinde hak aramak için iki farklı kanun yolu vardır. Birincisi itiraz kanun yolu iken kararının iptal diğeri de idare mahkemesinde iptal davası açmaktır.
İptal için, iptal kararının başvurucuya tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı’na itiraz edilmesi gerekilir.
İptal davası için de red kararının başvurucuya tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde, kararı veren idarenin bulunduğu yer idare mahkemesinde iptal davası açılabilir.
Uzun dönem ikamet izni adından da anlaşılacağı üzere süresiz bir ikamet iznidir. Bu ikamet izninin belli şartları vardır ve bunların sağlanması gerekir.Bu belli şartlar yanında idarenin takdir yetkisinin de önemli olduğunu vurgulayalım.Zira idarenin takdir yetkisi saklıdır,yani her türlü şart sağlansa dahi idare takdir yetkisine bakarak red kararı verebilir.Kısaca uzun dönem ikamet izni almak için belli bir prosedür vardır ve bu uygulanır.
Uzun dönem ikamet izni, süresiz bir izindir ve uzatılmasına da gerek yoktur.Zaten süresiz bir izin olması hasebiyle uzun dönem ikamet izni olup yanamcılara Türk kanunlarının Türk vatandaşlarınsa sundukları hakları sunmaktadır.
Uzun dönem ikamet izni kısa dönem ikamet iznine nazaran çok daha avantajlı bir ikamet iznidir. Her şeyden evvel Türk vatandaşlarına kanunen sunulmuş olan haklar yabancılara da uzun dönem ikamet izni sayesinde sunulur.
Kısa dönem ikamet izinleri sebeplerine göre başlıklara ayrılır. Mesela: Bilimsel araştırma amacıyla gelenler, Türkiye’de taşınmaz satın alanlar, Ticari bağlantı veya iş kuracak yabancılar…
Kısa dönem ikamet izni sebebine göre belirli bir zamana bağlıdır. Yani kısa dönem ikamet izni sürelidir.Uzun dönem ikamet izni ise süresizdir ve uzatma gerektirmez.

Kanunlarımıza göre uzun dönem ikamet izni alabilecek veya alamayacak kişiler bulunmaktadır.
Buna göre uzun dönem ikamet izni alabilecek kişiler:
-Türkiye’de en az sekiz yıl kalmış kişiler veyahut Bakanlığın öngördüğü şartları sağlayan kişilerdir.
Uzun dönem ikamet izni alamayacak kişiler:
Mülteci,şartlı mülteci,ikincil koruma statüsü sahipleri,insani ikamet izni sahipleri ve geçici koruma sağlanan kişilerdir.
Uzun dönem ikamet izniyle vatandaşlık alınır. Şöyle ki vatandaşlık uzun dönem ikamet izniyle, aile ikamet izniyle alınabilmektedir. Bunlar haricinde bir izin olmamaksızın Türkiye’de sekiz yıldan fazla kalmanın vatandaşlık almaya bir etkisi olmamaktadır.
Bundan dolayı diyebiliriz ki uzun dönem oturma izni bir nevi vatandaşlık edinmek halidir. Çünkü zaten uzun dönem ikamet izni yabancılara ,Türk vatandaşlarına kanunen sunulan hakları sunmaktadır.
Uzun dönem ikamet izni, Türk vatandaşlarına kanunen sunulan hakları yabancılara sunmaktadır. Bu haklar :
Buradan da anlaşılacağı üzere çalışma hakkı uzun dönem oturma izni alan yabancılara sunulmaktadır.
Uzun dönem ikamet izni almış kişiler süresiz çalışma iznine başvurabilir.
Uzun dönem ikamet izni alan kişilerin ödemesi gereken harçlar ve ücretler bulunmaktadır. Bu ücretler üstte de saydığımız gibi:
Uzun dönem ikamet izni için kişi önce E-İkamet sitesinden başvuru yapmalı ,randevu almalıdır.Sonrasında da bulunduğu bölgenin İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gerekli evraklarla randevu saatinde gitmelidir.İdare tarafından başvurusu kabul edilen kişi gerekli ücret ve harçları ödemelidir.
Uzun dönem ikamet izni almak isteyen kişi önce E-ikamet’ten rendevu almalı daha sonra da gerekli evraklarla bulunduğu bölge İl Göç İdaresi’ne gitmelidir.
Başvuruyu idare kabul de edebilir ret de edebilir. İdarenin başvuruyu değerlendirme süresi doksan gün olup doksan günün sonunda karar başvurucuya tebliğ edilir.
Kararın başvurucuya tebliğinden sonra başvurucunun başvurusu reddedilmişse kişinin istifade edebileceği iki kanun yolu vardır:
Uzun dönem ikamet izni kişiye haklar ve yükümlülükler sunar. Bu haklar ve yükümlülükler Türk vatandaşlarına da sunulan kanunla desteklenen haklar ve yükümlülüklerdir. Bundan dolayı kısa dönem ikamet izninden daha avantajlı bir ikamet iznidir.
Uzun dönem ikamet izni süresiz bir ikamet iznidir. Kişiler bu ikamet izninin süresizliğinden yaralanıp kendilerine sunulmuş hakları kullanabilirler. Kısa dönem ikamet izniyle bu noktada ayrılmaktadır.
Uzun dönem ikamet izni için öncelikle E-İkamet sitesinden randevu oluşturulur. Sonrasında kişi gerekli evraklarla bulunduğu bölgenin İl Göç İdaresi’ne başvuruda bulunur.
Gerekli bir mazereti olmayan kişiler başvuruya gelmezlerse hiç başvurmamış sayılırlar.
Başvurunun idare tarafından incelenmesi doksan gündür. Başvuru idare tarafından koşullar sağlanıyorsa ve idarenin takdir yetkisi de uyuşuyorsa kabul edilebilir ama durum tam tersiyse başvuru reddedilebilir.
Doksan günün sonunda başvuru sahibinin başvurusu reddedilirse kişi iznin reddine itiraz edebilir veyahut iptal davası açabilir. İptal davası idarnin bulunduğu yer idare mahkemesine, kararın reddinin başvurucuya tebliğinden itibaren altmış gün içinde yapılmalıdır.
Uzun dönem ikamet izni iptal edilebilir. 6458 Sayılı Yabancılar ve Koruma Kanunu madde 45’teki hallerin gerçekleşmesi durumunda uzun dönem ikamet izni iptal edilebilir:
Buradan da anlaşılacağı üzere sğlık, eğitim ve ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti dışında bir nedenle kesintisiz bir yıldan fazla süreyle Türkiye dışında bulunmakta olan kişiler istemeleri halinde yeniden uzun dönem ikamet iznine başvurabilirler.
Uzun dönem ikamet izni alan kişiler Türk vatandaşlarına sunulan haklardan yaralanabilirler.Bu noktada uzun dönem ikamet izni zatn yabancılara vatandaşlık halarını da sunmaktadır.Böylece diyebiliriz ki uzun dönem ikamet izni alan kişiler vatandaşlık için de hak kazanırlar.
Uzun dönem ikamet izni kişilere sağladığı haklar gereği seyahat hakkını da sağlamaktadır. Biz zaten uzun dönem ikamet izninin sağladığı hakları üstte çok kez saydık. Seyahat hakkı için kişiler ehliyet vb. hakları da edinirler.
Uzun dönem ikamet iznine sahip kişiler Türk ehliyeti almalılardır. Zira zaten bu oturma iznininde sağladığı haklar yabancıya vatandaş statüsü kazandırır.Bundan dolayı kişinin ehliyeti de Türk ehliyeti olmalıdır.
Uzun dönem ikamet izni sahipleri vatandaşlar gibi haklara sahiptir .Bu haklar şöyledir:
Uzun dönem ikamet iznine sahip olsalar da yabancıların kazanamayacakları bazı haklar da vardır.Ve bu haklar 6458 Sayılı Yabancılar ve Koruma Kanunu md.44’te belirlenmektedir.Buna göre yabancıların kazanamayacakları haklar:
Anlaşılacağı üzere uzun dönem ikamet izni alan kişiler vatandaş statüsünde sayılacakları ve kanunen onlara ticaret yapmak hakkı da tanınacağı için şirket kurabilmektedirler.
Uzun dönem ikamet izninin şartlarını üstte saymıştık. Buna göre uzun dönem ikamet izni şartları:
Bu şartlardan da anlaşılacağı üzere dil bilmek gibi bir şartımız bulunmamaktadır.
Uzun dönem ikamet iznini almış kişilerin kullanamayacağı bazı haklar da bulunmaktadır. Her ne kadar daha çok kullanabilecekleri haklardan bahsetsek de kullanamayacakları bazı haklar da vardır.
Uzun dönem ikamet iznine sahip olsalar da yabancıların kazanamayacakları bazı haklar da vardır. Bu haklar 6458 Sayılı Yabancılar ve Koruma Kanunu md.44’te belirlenmektedir.Buna göre yabancıların kazanamayacakları haklar: