Evlatlıktan Red Ve Evlatlıktan Reddetme Şartları

Evlatlıktan red, halk arasında sıkça kullanılan bir kavram olmasına rağmen, Türk hukuk sisteminde böyle bir düzenleme bulunmamaktadır. Hukuken, bir kişinin evladını aile bağlarından tamamen koparması mümkün değildir. Ancak, bu kavrama en yakın düzenleme, Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 510-513. maddeleri arasında yer alan mirasçılıktan çıkarma (ıskat) işlemidir.

Mirasçılıktan çıkarma, bir mirasbırakanın saklı pay sahibi olan mirasçısını, kanunda belirtilen şartlar gerçekleştiğinde miras hakkından mahrum bırakması işlemidir. Bu işlem yalnızca ölüme bağlı bir tasarruf olan vasiyetname veya miras sözleşmesi yoluyla gerçekleştirilebilir.

Türk Medeni Kanunu’nun 510. maddesine göre, mirasçılıktan çıkarma ancak şu durumlarda mümkündür:

  1. Mirasbırakana veya yakınlarına karşı ağır bir suç işlenmesi: Mirasçı, mirasbırakana veya onun ailesine karşı ağır bir suç işlemişse mirasçılıktan çıkarılabilir.
  2. Aile hukukundan doğan yükümlülüklerin ağır şekilde ihlali: Mirasçı, mirasbırakana karşı ailevi yükümlülüklerini ağır biçimde ihmal etmişse (örneğin, bakım borcunu yerine getirmemesi) mirasçılıktan çıkarma işlemi uygulanabilir.

Bu şartlardan biri gerçekleştiğinde mirasbırakan, vasiyetname veya miras sözleşmesi yoluyla mirasçısını mirastan çıkarabilir. Ancak, mirastan çıkarılan kişinin altsoyu (çocukları) miras hakkını kaybetmez ve mirasçılıktan çıkarılan kişi yerine mirasbırakanın torunları mirasçı olabilir.

Mirasçılıktan Çıkarmanın Sonuçları olarak Mirasçılıktan çıkarılan kişi, mirasbırakanın yasal mirasçısı olamaz ve saklı pay hakkını kaybeder. Mirasbırakan tarafından belirlenen miras düzenlemeleri geçerli olur. Mirasçılıktan çıkarılan kişinin altsoyu (varsa çocukları), mirasçının yerine geçerek miras hakkına sahip olur.

EVLATLIKTAN RED NEDİR?

Esasen buradaki red mirasbırakının altsoyunu mirasından mahrum bırakması anlamı taşımaktadır. Belirli sebeplerin gerçekleşmesi durumunda miras bırakan “saklı pay” sahibi olan mirasçılarını mirasından çıkarmasıdır. Yani kısaca halk arasında evlatlıktan red olarak bilinen bu durum biyolojik ebeveyn ile çocuk arasındaki soy bağını kesmek olarak algılanmamalıdır. Zira bu durum evlatlıktan red anlamına gelmez; genellikle babalık davası veya soy bağının reddi davası gibi yollarla gerçekleşecek olan bambaşka bir hukuksal alan konusudur. İncelediğimiz konu ise,

Türk Medeni kanunu- Madde 510- Aşağıdaki durumlarda mirasbırakan, ölüme bağlı bir tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir:

  1. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse,
  2. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse. Şeklinde düzenleme alanı bulmuştur.
Whatsapptan avukata soru sor
Whatsapptan avukata soru sor

EVLATLIKTAN RED HUKUKİ OLARAK MÜMKÜN MÜDÜR?

Esasen evlatlıktan red hukuken mümkün değildir. Hukukumuzda bir ebeveynin kendi çocuğunu evlatlıktan reddetmesi veya soy bağını tek taraflı olarak sona erdirmesi gibi bir işlem bulunmamaktadır. Ancak miras hukuku kapsamında, miras bırakanın çocuğunu belirli şartlar altında mirasçılıktan mahrum bırakması (mirasçılıktan çıkarma) mümkündür.

Bu düzenleme, toplumda yaşanan aile içi çatışmalar ve ağır ihlaller sonucunda ortaya çıkmış ve miras bırakana, belirli koşullar altında çocuğunu miras dışı bırakma hakkı tanınmıştır.

Türk Medeni Kanunu’nun 510. maddesine göre, bir çocuk mirasçılıktan çıkarılabilir:

Örnek olarak, çocuğun ebeveynine yönelik şiddet uygulaması veya canına kastetmesi.  Yada  anne-babasına bakmamak, kötü muamelede bulunmak, aşırı ilgisiz davranmak mirastan reddedilmesi için sebep teşkil edebilecektir.

Bu tür durumlar, miras bırakanın çocuğuyla arasındaki hukuki ve ahlaki bağın tamamen zedelenmesi anlamına gelir. Türk Medeni Kanunu, ebeveynlerin çocukları tarafından mağdur edilmesini önlemek için bu düzenlemeyi getirmiştir. Mirasçılıktan çıkarılan çocuk, yasal mirasçı olamaz ve mirastan pay alamaz. Eğer mirasçılıktan çıkarma haklı bir sebebe dayanmıyorsa, çocuk dava açarak hakkını arayabilir.

EVLATLIKTAN RED (MİRASTAN ÇIKARMA) İÇİN GEREKEN ŞARTLAR NELERDİR?

Belirtiğimiz gibi hukukumuzda evlatlıktan red kavramı bulunmamaktadır. Ancak mirasçılıktan çıkarma, yani bir ebeveynin çocuğunu mirastan mahrum bırakması mümkündür. Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 510. maddesine göre, miras bırakan belirli şartlar altında yasal mirasçısını mirastan çıkarabilir.

Bir çocuğun mirastan çıkarılabilmesi için aşağıdaki şartlardan en az birinin gerçekleşmesi gerekir:

  1. Miras bırakana veya miras bırakanın yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi
    • Örneğin, çocuğun ebeveynine karşı fiziksel saldırıda bulunması, tehdit etmesi veya öldürmeye teşebbüs etmesi.
    • Miras bırakanın eşi veya diğer aile bireylerine yönelik ciddi suçlar işlemesi.
  2. Aile hukukundan doğan yükümlülükleri ağır şekilde ihlal etmesi
    • Çocuğun ebeveynine büyük ölçüde ilgisiz kalması, bakıma muhtaç olduğu halde onunla ilgilenmemesi.
    • Anne-babasına hakaret etmesi, kötü muamelede bulunması veya tamamen terk etmesi.
    • Ailevi yükümlülüklerini yerine getirmemesi (örneğin, anne-babasına destek olmaması).

Örnek verilen her durum somut olayın ayrıntılarına göre değişkenlik gösterebilecektir. Çıkarma işlemi resmi vasiyetname veya miras sözleşmesi ile yazılı olarak belirtilmelidir. Önemli olan nokta yaşanan durum vasiyetnamede ayrıntılı bir şekilde anlatılmadır. Zira mirasçının mirastan çıkarılma işlemine buna itiraz hakkı olacaktır ki bu durumda mirastan çıkarılması için yeterli veri toplanmadığı mahkeme tarafından tespit edilirse mirastan çıkarılan mirasçı tekrar mirasçı sıfatına erişecektir.

EVLATLIKTAN RED NASIL YAPILIR?

Vasiyetname ile Mirasçılıktan Çıkarma

Mirasçılıktan çıkarma işlemi ancak vasiyetname yoluyla yapılabilir. Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra hüküm ifade eden kişisel bir irade beyanıdır. Bu nedenle, mirasçılıktan çıkarma işleminin geçerli olması için vasiyetnamenin doğru şekilde düzenlenmesi gerekir.

Vasiyetname iki şekilde hazırlanabilir:

a) Noter Huzurunda Yapılan Vasiyetname

  • Noter tarafından düzenlenen ve miras bırakanın beyanına dayanarak oluşturulan vasiyetnamedir.
  • En güvenilir ve hukuki geçerliliği en yüksek olan vasiyetname türüdür.
  • Noter huzurunda yapıldığı için sahtecilik veya geçersizlik iddialarına karşı daha güçlüdür.

b) El Yazısı ile Düzenlenen Vasiyetname

  • Miras bırakan tarafından tamamı el yazısıyla yazılmalıdır.
  • Gün, ay ve yıl olarak tarih atılmalıdır.
  • Vasiyetnamenin sonunda miras bırakanın imzası bulunmalıdır.
  • Başkasının yazıp imzalattığı vasiyetnameler geçersiz sayılır.

Miras bırakan, bir mirasçısını mirastan çıkarmak istiyorsa, Türk Medeni Kanunu’nun belirttiği haklı nedenlerden birine dayanmalıdır.

  • Çıkarma nedeni ayrıntılı şekilde yazılmalıdır.
  • Sadece “mirasımdan çıkarıyorum” ifadesi yeterli değildir; gerekçeler detaylı olarak belirtilmelidir.
  • Eğer vasiyetnamede çıkarma sebebi yazılmaz veya sunulan neden geçersiz ya da yetersiz görülürse, mirasçılıktan çıkarma işlemi hükümsüz hale gelir.

Örnek:
“Oğlum Ahmet, bana karşı ağır hakaretlerde bulunmuş, fiziksel şiddet uygulamış ve aile hukukundan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemiştir. Bu nedenle Türk Medeni Kanunu’nun 510. maddesi uyarınca kendisini mirasımdan çıkarıyorum.”

MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Hukukumuzda böyle bir dava türü bulunmamaktadır. Evlatlıktan red, daha doğru bir ifade ile mirasçılıktan çıkarma, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufu ile gerçekleştirilen bir işlemdir. Bu nedenle, evlatlıktan red davası gibi bir süreç başlatılmadan, doğrudan mirasçılıktan çıkarma işlemi yapılabilir.

Ancak, mirasçılıktan çıkarılan kişi, bu tasarrufa itiraz edebilir ve çıkarılma işleminin iptalini sağlamak amacıyla iptal davası açabilir. İptal davası, mirasçılıktan çıkarılan kişinin, bu durumdan menfaat sağlayan diğer mirasçılara karşı açtığı davadır Bu dava ile, mirasçılıktan çıkarma işleminin geçersiz kılınması talep edilir.

VASİYETNAME İLE MİRASTAN ÇIKARMA

Mirasçılıktan çıkarma işlemi yalnızca vasiyetname yoluyla yapılabilir. Miras bırakan, noter huzurunda veya el yazısıyla düzenlediği vasiyetnamede, mirastan çıkarma gerekçelerini açıkça belirtmelidir.

Vasiyetnamenin geçerli olması için şartların yerine getirilmesi gerekir.

Vasiyetname Noter Huzurunda Düzenlenebilir. Noter tarafından resmi şekilde hazırlanır ve hukuki geçerliliği yüksektir. Ayrıca El Yazısı ile Düzenlenen Vasiyetname ilede mirastan çıkarma işlemi gerçekleştirilebilir. Bu ihtimalde Vasiyetnamenin tamamı miras bırakanın el yazısıyla yazılmış olmalıdır. Gün, ay ve yıl olarak tarih atılmalı ve miras bırakanın imzası bulunmalıdır. Son olarak Vasiyetnamede Açık ve Geçerli Bir Çıkarma Sebebi Belirtilmelidir Çıkarma sebebi açıkça yazılmazsa veya geçersizse, mirastan çıkarma işlemi iptal edilebilir.

EVLATLIKTAN RED VE EVLATLIKTAN REDDETME ŞARTLARI
EVLATLIKTAN RED VE EVLATLIKTAN REDDETME ŞARTLARI

CEZAİ MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA

Mirasçının, miras bırakanın veya miras bırakanın yakınlarının aleyhine ağır suçlar işlemesi veya hukuka aykırı davranışlarda bulunması sonucu gerçekleşir. Türk Medeni Kanunu’nun 578. maddesine göre, mirasçı, miras bırakanına karşı öldürme, yaralama, tehdit veya kötü muamele gibi suçlar işlerse, yasal mirasçılık hakkını kaybeder. Ayrıca, mirasçının miras bırakanın bakım ve destek ihtiyacını kasten ihmal etmesi de cezai mirasçılıktan çıkarma sebebi olabilir. Bu tür durumlarda, mirasçılık hakkı tamamen sona erer ve mirasçı mirastan pay alamaz. Cezai mirasçılıktan çıkarma, yalnızca mahkeme kararıyla gerçekleşir ve dava, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Mahkeme, suçun ciddiyetini ve mirasçının davranışlarını değerlendirerek çıkarma kararı verebilir. Çıkarma işlemi, mirasçının yasal haklarını sona erdirir ve bu durumda mirasçı, hukuki olarak mirastan dışlanmış olur. Cezai mirasçılıktan çıkarılan kişi, altsoyu dâhil olmak üzere, mirastan pay alamaz ve buna karşı dava açarak hakkını talep edemez.

TMK Madde 578- Aşağıdaki kimseler, mirasçı olamayacakları gibi; ölüme bağlı tasarrufla herhangi bir hak da edinemezler:

  1. Mirasbırakanı kasten ve hukuka aykırı olarak öldüren veya öldürmeye teşebbüs edenler,
  2. Mirasbırakanı kasten ve hukuka aykırı olarak sürekli şekilde ölüme bağlı tasarruf yapamayacak duruma getirenler,
  3. Mirasbırakanın ölüme bağlı bir tasarruf yapmasını veya böyle bir tasarruftan dönmesini aldatma, zorlama veya korkutma yoluyla sağlayanlar ve engelleyenler,
  4. Mirasbırakanın artık yeniden yapamayacağı bir durumda ve zamanda ölüme bağlı bir tasarrufu kasten ve hukuka aykırı olarak ortadan kaldıranlar veya bozanlar. Mirastan yoksunluk, mirasbırakanın affıyla ortadan kalkar.

EVLATLIKLIKTAN REDDEBİLMEK İÇİN GEREKLİ BELGELER

Evlatlıktan reddetme işlemi, genellikle mirastan çıkarma ile ilişkili hukuki bir süreçtir ve belirli şartlar altında gerçekleştirilir. Bu sürecin resmi olarak başlatılabilmesi için bazı belgelerin temin edilmesi gerekmektedir. Öncelikle, evlatlıktan reddi talep eden ebeveynin noter onaylı bir dilekçe hazırlaması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, evlatlıktan reddetme talebini destekleyen hukuki ve maddi gerekçeleri kanıtlayan belgeler sunulmalıdır. Bunlar arasında, mahkeme kararları, sağlık raporları, psikolojik değerlendirme raporları, suç kayıtları, tanık beyanları ve gerekirse diğer resmi evraklar yer almaktadır. Mirastan çıkarmak için dava açmaya gerek yoktur. Genelde dava süreci mirastan çıkarılan mirasçının açtığı itiraz davasıyla gündeme gelecektir. Ve bu durumda mahkemeye haklı olarak mirastan çıkarıldığı ispat edilmelidir.

EVLATLIKLIKTAN RED GERİ ALINABİLİR Mİ?

Evlatlıktan red işlemi, hukuki bir karar olduğu için belirli şartlar altında geri alınabilir. Eğer evlatlıktan reddedilen kişi, ebeveyniyle olan ilişkisini düzelttiğini ve mahkemeye bunu kanıtlayacak somut deliller sunduğunu gösterebilirse, iptal edilmesi mümkündür. Bunun için öncelikle mahkemeye başvuruda bulunulması gerekir. Mahkeme, önceki reddin gerekçelerini değerlendirir ve yeni gelişmeler ışığında bir karar verir. Eğer evlatlıktan red mirasçılıktan çıkarma şeklinde gerçekleşmişse ve vasiyetname yoluyla yapılmışsa, vasiyetnamenin iptali davası açılarak değişiklik talep edilebilir. Ancak, evlatlıktan reddin gerekçeleri halen geçerliliğini koruyorsa, bu işlemin geri alınması çok zor olabilir.

EVLATLIKTAN REDDEDİLMENİN İPTALİ

Evlatlıktan reddin iptali, hukuk sisteminde ciddi ve detaylı bir değerlendirme gerektiren bir süreçtir. Evlatlıktan reddedilen kişi veya reddeden ebeveyn, mahkemeye başvurarak daha önce verilen kararın iptalini talep edebilir. Ancak bu talebin kabul edilmesi için belirli koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir. Mahkeme, reddin iptali için geçerli sebepler olup olmadığını dikkatle inceler.

Evlatlıktan reddin iptali davalarında en yaygın gerekçelerden biri, reddin hatalı veya duygusal bir tepkiyle verilmiş olmasıdır. Örneğin, ebeveynin anlık öfke veya kırgınlık nedeniyle böyle bir karar almış olması, ancak daha sonra bu kararından pişman olması, iptal sürecinde önemli bir unsur olabilir. Bu tür durumlarda, tarafların ilişkilerini düzelttiklerini ve yeniden bir aile bağı kurduklarını kanıtlayan belgeler ve tanık beyanları mahkemeye sunulmalıdır.

Ayrıca, evlatlıktan reddin hukuki olarak geçerli olmayan sebeplere dayandığı da mahkeme tarafından değerlendirilir. Eğer mahkeme, reddin belirli bir hukuki gerekçeye dayanmadığını veya kötü niyetli olarak yapıldığını tespit ederse, evlatlıktan reddin iptaline karar verebilir. Örneğin, ebeveynin yalnızca miras bırakmamak amacıyla evladını reddettiği anlaşılırsa, bu durum reddin iptali için geçerli bir sebep olabilir.

Ancak, evlatlıktan reddin iptali süreci uzun ve karmaşık olabilir. Hukuki prosedürlerin doğru bir şekilde yürütülmesi ve mahkemeye gerekli kanıtların sunulması gerekmektedir. Bu nedenle, sürecin sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için bir avukattan hukuki destek almak oldukça önemlidir.

EVLATLIKTAN RED VE VELAYET İLİŞKİSİ

Evlatlıktan red ile velayet arasında doğrudan bir ilişki bulunmaktadır. Eğer evlatlıktan reddedilen kişi henüz reşit değilse, velayet hakkı ebeveynde devam edebilir. Ancak, mahkeme çocuğun menfaatlerini göz önünde bulundurarak velayetin değiştirilmesine karar verebilir. Reşit olan bireyler için evlatlıktan red genellikle miras hukukuyla ilgilidir ve velayet sürecini etkilemez. Velayetin kaldırılması için ayrıca bir dava açılması gerekir. Evlatlıktan red süreci, kişinin ebeveyniyle olan resmi bağlarını tamamen koparmaz, ancak miras ve bazı diğer hukuki haklara doğrudan etki edebilir.

EVLATLIKTAN RED VE NÜFUS KAYDINA ETKİLERİ

Kişinin nüfus kaydı üzerindeki etkileri, reddin hukuki niteliğine bağlıdır. Eğer sadece mirastan çıkarma amacı taşıyan bir evlatlıktan red söz konusuysa, nüfus kayıtlarında herhangi bir değişiklik olmaz. Ancak, tam anlamıyla bir evlatlıktan reddetme süreci uygulanmış ve mahkeme tarafından bu karar kesinleşmişse, nüfus kaydında değişiklik yapılabilir. Bu tür bir değişiklik, kişinin ebeveynleriyle olan hukuki bağlarını tamamen koparabilir ve soybağının değiştirilmesine neden olabilir. Ancak, bu süreç oldukça mirastan ıskat sürecinden tamamen bağımsız bir süreçtir.

EVLATLIKTAN RED VE MAL PAYLAŞIMI

Türk Medeni Kanunu’na göre, bir kişi mirasçılıktan çıkarıldığında yasal miras hakkını kaybeder ve mirastan hiçbir şekilde pay alamaz. Bu durumda, mirasın paylaşımı diğer yasal mirasçılar arasında yapılır veya miras bırakanın vasiyetnamesine bağlı olarak farklı bir şekilde dağıtılır. Evlatlıktan red süreci ile mirasçılıktan çıkarma karıştırılmamalıdır; ancak miras hukukuyla doğrudan ilişkili olduğu için ikisi genellikle birlikte değerlendirilir.

Evlatlıktan red kararı alındığında, reddedilen evlat, miras hukuku çerçevesinde saklı paylı mirasçı statüsünü kaybeder. Türk Medeni Kanunu’nda saklı pay hakkı bulunan mirasçılar, belirli bir oranda mirastan pay alma hakkına sahiptir ve bu hak, miras bırakanın isteğiyle dahi tamamen ortadan kaldırılamaz. Ancak, evlatlıktan reddin hukuki zemini oluşturulmuş durumunda, reddedilen kişi mirastan hiçbir hak iddia edemez.

Evlatlıktan reddin mal paylaşımına etkisi, reddedilen evladın miras dışında kalması ve mirasın kalan yasal mirasçılar arasında paylaşılmasını içerir. Eğer mirasçılıktan çıkarılanın varsa altsoyuna yoksa miras bırakanın başka çocuğu veya eşine kalır. Eğer miras bırakanın başka bir mirasçısı yoksa ve herhangi bir vasiyetname bırakılmamışsa, miras Devlet’e geçebilir. Bu nedenle, evlatlıktan reddin miras hukukuna etkileri ciddi sonuçlar doğurabilir.

Bununla birlikte, evlatlıktan reddedilen kişi, bu kararın haksız ve hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsa, mahkemeye başvurarak itiraz edebilir. Özellikle, eğer miras bırakanın evlatlıktan reddi kötü niyetli olduğu veya yasal bir sebebe dayanmadığı tespit edilirse, mahkeme reddin geçersiz olduğuna karar verebilir. Örneğin, miras bırakanın, sadece mirasını belirli bir kişiye yönlendirmek amacıyla haksız bir şekilde evladını reddettiği ispatlanırsa, mahkeme bu reddi iptal edebilir ve evlat yeniden mirasçılık hakkını kazanabilir.

Bazı durumlarda ise evlatlıktan red, miras bırakanın vasiyetnamesi ile belirttiği bir karar olabilir. Eğer miras bırakan, sağlığında resmi bir vasiyetname düzenleyerek belirli bir kişiyi mirastan mahrum ettiğini açıkça ifade etmişse, bu vasiyetname hukuka uygun olduğu sürece geçerliliğini koruyacaktır. Ancak yine de vasiyetnamenin şekil şartlarına uygun olup olmadığı mahkeme tarafından değerlendirilebilir.

Yani evlatlıktan red, mal paylaşımı üzerinde doğrudan etkisi olan hukuki bir işlemdir. Reddedilen evlat, mirastan hiçbir hak talep edemez ve miras diğer mirasçılar arasında paylaşılır. Ancak, evlatlıktan reddin hukuka aykırı olduğu düşünülüyorsa, bu durum mahkemeye taşınarak kararın iptali talep edilebilir.

EVLATLIKTAN RED KARARINA İTİRAZ EDİLEBİLİR Mİ?

Bunun için mahkemeye başvurarak, reddin haksız veya geçersiz olduğunu kanıtlamak gerekmektedir. Mahkeme sürecinde, tarafların sunduğu deliller ve tanık ifadeleri değerlendirilir. Eğer mahkeme, evlatlıktan reddin hukuka aykırı olduğuna karar verirse, bu karar iptal edilebilir. Ancak, mahkemenin verdiği nihai karar kesinleşmişse ve belirlenen süre içinde itiraz edilmemişse, bu kararı değiştirmek oldukça zor olacaktır. Ayrıca görevli mahkeme  6100 sayılı HMK’nın 2. maddesindeki “dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarda görevli olan mahkeme aksine bir düzenleme olmadıkça yetkili ve görevli mahkeme miras bırakanın son ikametgahı Asliye Hukuk Mahkemesidir

EVLATLIKLIKTAN RED ( MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA) DAVASI NE KADAR SÜRER?

Hukukumuzda “evlatlıktan red” şeklinde adlandırılan bağımsız bir dava türü bulunmamaktadır. Ancak halk arasında sıkça kullanılan bu ifade, hukuki olarak “mirasçılıktan çıkarma” anlamına gelmektedir. Mirasçılıktan çıkarma, yalnızca miras bırakanın vasiyetname ya da miras sözleşmesi düzenlemesi yoluyla gerçekleştirilebilen bir işlemdir. Miras hukukuna göre bir kişi, yasal mirasçısını belirli ağır sebeplerin varlığı halinde mirasçılıktan çıkarabilir. Ancak bu işlemin geçerliliği, hukuki çerçevede belirlenen kurallara uygun olmalıdır. Aksi takdirde, mirastan çıkarılan kişi veya hak sahipleri mirasçılıktan çıkarma işleminin iptali için mahkemeye başvurabilir.

Bu noktada, mirastan çıkarılan kişi ya da mirasçılar, miras bırakanın bu işlemi geçerli hukuki sebepler doğrultusunda yapmadığını iddia ederek iptal davası açabilirler. Mirasçılıktan çıkarma işlemi ancak belirli ve kanunda açıkça belirtilmiş haklı sebepler doğrultusunda yapılabilir. Türk Medeni Kanunu’nun 510. maddesine göre miras bırakan, ancak şu iki durumda yasal mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir:

Mirasçının miras bırakana veya onun yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi,

Mirasçının miras bırakana veya onun ailesine karşı ailevi yükümlülüklerini ciddi şekilde ihlal etmesi.

Bu sebepler dışında keyfi olarak yapılan mirasçılıktan çıkarma işlemleri geçerli sayılmaz. Eğer miras bırakanın mirasçıyı çıkarma işlemi hukuka aykırıysa, mirasçılıktan çıkarılan kişi mirasçılığa geri dönüş için iptal davası açabilir. Ancak bu tür davalar belirli bir süreç gerektirir ve mahkemelerin işleyişine göre farklı sürelerde sonuçlanabilir.

Bu tür davaların sonuçlanma süresi, mahkemelerin iş yoğunluğu, tarafların sunduğu deliller, davaya konu olan vasiyetnamenin içeriği, tanık ifadeleri, bilirkişi raporları gibi birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak genel bir çerçevede değerlendirildiğinde:

İlk derece mahkemesindeki yargılama süreci 1 ila 3 yıl sürebilir.

Eğer karar, taraflardan biri tarafından istinaf veya temyiz edilirse, dosyanın bölge adliye mahkemesi ve Yargıtay süreçlerinden geçmesi ek olarak 1 ila 2 yıl sürebilir.

Toplamda, mirasçılıktan çıkarma davası ve bunun iptali için açılan davaların kesinleşmesi 2 ila 5 yıl arasında sürebilmektedir.

Mirasçılıktan çıkarma işlemi ile ilgili bir dava açmadan önce, sürecin mümkün olduğunca hızlı ve etkin bir şekilde ilerlemesi için bazı hukuki adımların titizlikle atılması gerekmektedir.

Mirasçılıktan çıkarma işlemiyle ilgili vasiyetname, miras sözleşmesi ve varsa tanık beyanları gibi delillerin tam ve eksiksiz olması gerekmektedir. Eksik veya geç sunulan deliller dava sürecini uzatabilir. Dava sürecinde yanlış veya eksik yapılan başvurular, hukuki sürecin uzamasına neden olabilir. Bu nedenle uzman bir avukatın rehberliğinde ilerlemek önemlidir.

konya avukat iletişim
konya avukat iletişim

SIKÇA SORULAN SORULAR

Hangi Durumlarda Evlatliktan Reddedilir?

Hukuk sistemimizde doğrudan mümkün değildir, ancak mirastan çıkarma yolu ile evlada miras bırakılmaması sağlanabilir. Miras hukukuna göre, bir evlat ancak “mirastan çıkarma” (ıskat) yoluyla miras hakkından mahrum edilebilir. Bunun için evladın, miras bırakan anne veya babasına karşı ağır bir suç işlemiş olması veya ona karşı ağır derecede kötü davranışlarda bulunması gerekmektedir. Bu şartlar sağlanmadıkça, miras hakkı tamamen ortadan kaldırılamaz.

Evlatlıktan Red Davası Hangi Mahkemede Görülür?

“evlatlıktan red” adıyla bir dava açmak mümkün değildir, ancak mirastan çıkarma işlemi yapılabilir. Mirastan çıkarma davası, miras bırakanın ölümü sonrası mirasçılar arasında uyuşmazlık çıkması halinde Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülür. Eğer evlat, mirasçılık hakkını kaybedecek şekilde bir suç işlemiş veya kötü muamelede bulunmuşsa, bu durum vasiyetname ile tespit edilerek dava sürecinde ileri sürülebilir. Bu davalar genellikle detaylı delil sunulmasını gerektirir ve mirastan çıkarılan kişi de itiraz hakkına sahiptir.

Anne Evladını Mirastan Mahrum Bırakabilir Mi?

Anne, evladını mirastan tamamen mahrum bırakabilmek için “mirastan çıkarma” hükümlerine dayanmalıdır. Türk Medeni Kanunu’na göre bir kişi, mirasçısını ancak ağır bir suç işlemesi veya kendisine karşı kötü muamelede bulunması halinde mirastan çıkarabilir. Bu durum, resmi bir vasiyetname ile belirtilmelidir ve geçerli sayılabilmesi için hukuki sebeplerin açıkça yazılması gerekir. Aksi halde mirasçılar, mirastan çıkarma işlemini iptal ettirebilir ve miras haklarını geri alabilirler.

Çocuğumu Mirastan Nasıl Çıkarabilirim?

Çocuğunuzu mirastan çıkarmak için öncelikle geçerli bir hukuki sebep bulunması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre, mirasçı ancak miras bırakan kişiye ağır bir suç işlemişse veya ona kötü muamelede bulunmuşsa mirastan çıkarılabilir. Bu durum bir vasiyetname ile açıkça belirtilmeli ve noter huzurunda düzenlenmelidir. Ancak, mirastan çıkarılan evlat, saklı pay hakkı bulunan bir mirasçıysa, mirastan çıkarma işlemi geçerli sebeplerle yapılmadıysa dava açarak hakkını geri alabilir.

Hayırsız Evlat Mirastan Men Edilir Mi?

Bir evladın mirastan men edilmesi için Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen şartların gerçekleşmesi gerekir. Hayırsız olduğu düşünülen bir evlat, sadece kişisel ilişkilere zarar verdiği gerekçesiyle mirastan çıkarılamaz. Ancak, ebeveyne karşı ağır bir suç işlenmişse veya miras bırakanı zor durumda bırakacak kötü muamelede bulunulmuşsa, mirastan çıkarma mümkündür. Bu işlem vasiyetname ile düzenlenmeli ve resmi olarak tescil edilmelidir.

Evlatlıktan Reddetmek İçin Ne Yapmak Gerekiyor?

Evlatlıktan reddetmek, Türk hukukunda doğrudan bir işlem olarak yer almamaktadır. Ancak, evlat mirastan çıkarılmak isteniyorsa, miras bırakan tarafından vasiyetname düzenlenerek mirastan çıkarılabilir. Bunun için, evladın miras bırakana karşı ağır suç işlemesi veya kötü davranışta bulunması şarttır. Bu işlemler hukuki dayanağa sahip olmalı ve noter huzurunda resmi olarak tescil edilmelidir.

Evlatlıktan Red Hukuken Mümkün Müdür?

Türk hukukunda, biyolojik bir çocuğu evlatlıktan reddetmek mümkün değildir. Ancak miras hukuku çerçevesinde, belirli şartlar sağlanarak mirastan çıkarma işlemi yapılabilir. Evlatlıktan reddetmek isteyen bir ebeveyn, ancak çocuğunu mirastan men edebilir ve bu durum ancak geçerli hukuki nedenler ile mümkündür. Vasiyetname düzenlenerek mirastan çıkarılan kişi, mahkemeye başvurarak işlemi iptal ettirme hakkına sahiptir.

Evlatlıktan Red Davası Nasıl Açılır?

Evlatlıktan red davası adı altında bir dava açmak hukumuzda mümkün değildir. Ancak, mirastan çıkarma işlemi için noter aracılığıyla bir vasiyetname düzenlenebilir. Vasiyetnamede, mirastan çıkarma sebepleri ayrıntılı olarak belirtilmelidir. Mirasçı, mirasın intikali sırasında bu duruma itiraz edebilir ve dava açarak hakkını talep edebilir.

Evlatlıktan Red İçin Mahkemeye Başvurmak Zorunlu Mudur?

Evlatlıktan red işlemi doğrudan mahkemeye başvurularak gerçekleştirilemez. Ancak mirastan çıkarma süreci için noter huzurunda vasiyetname düzenlenmesi gerekmektedir. Eğer mirastan çıkarılan kişi duruma itiraz ederse, dava açılarak mahkeme süreci başlatılabilir. Bu nedenle, mirastan çıkarma işlemlerinde hukuki destek almak önemlidir.

Evlatlıktan Reddetme İçin Hangi Belgeler Gereklidir?

  1. Vasiyetname: Miras bırakanın, evladını mirastan çıkarma nedenlerini açıkça belirttiği noter onaylı vasiyetname düzenlenmelidir.
  2. Kimlik Belgeleri: Miras bırakanın ve mirasçının kimlik belgeleri gerekir.
  3. Gerekçeye Dair Deliller: Mirastan çıkarma, ağır bir suç veya kötü muameleye dayanıyorsa, bu durumu kanıtlayan belgeler (mahkeme kararları, tanık beyanları, yazışmalar vb.) sunulmalıdır.
  4. Noter Onayı: Vasiyetnamenin geçerli olması için noter tarafından onaylanması gerekmektedir.

Evlatlıktan Red Kararı Kesinleşince Mirasçılık Hakkı Tamamen Sona Erer Mi?

Mirastan çıkarma kararı kesinleştiğinde, mirasçının yasal miras hakkı sona erer. Ancak, çıkarılan kişinin altsoyu varsa, bu kişiler mirasçılık hakkını devralabilir. Yani mirastan çıkarılan evladın çocukları, mirastan pay almaya devam edebilir. Bu nedenle, tam anlamıyla bir mirasçılık ilişkisinin kesilmesi her durumda mümkün olmayabilir.

Evlatlıktan Red Edilen Kişi Mirastan Pay Alabilir Mi?

Eğer bir kişi geçerli sebeplerle mirastan çıkarılmışsa, mirastan pay alamaz. Ancak mirastan çıkarma işlemi hukuka aykırı ise, mirasçı mahkemeye başvurarak işlemin iptalini talep edebilir. Ayrıca, mirastan çıkarılan kişinin altsoyu bulunuyorsa, bu kişiler mirasçılık hakkını devralabilir.

Evlatlıktan Red Kararı İptal Edilebilir Mi?

Eğer mirastan çıkarma işlemi hukuka aykırı bir şekilde yapılmışsa, iptal edilebilir. Mirastan çıkarılan kişi, mahkemeye başvurarak işlemin geçersiz olduğunu kanıtlamak için dava açabilir. Mahkeme, mirastan çıkarma kararını iptal ederse, kişi tekrar miras hakkına sahip olur.

Evlatlıktan Red Velayet İlişkisini Etkiler Mi?

Evlatlıktan red işlemi, biyolojik ebeveyn ile çocuk arasındaki velayet ilişkisini doğrudan etkilemez. velayet, çocuğun 18 yaşına kadar ebeveynleri tarafından korunması ve bakımı anlamına gelir. Ancak 18 yaşından sonra velayet sona erdiği için, ebeveyn çocuğu mirastan çıkarabilir fakat velayet hakkını doğrudan ortadan kaldıramaz. Eğer çocuk evlat edinilmişse ve evlatlık ilişkisi iptal edilirse, velayet hakkı da sona erebilir.

Evlatlıktan Red Sonrası Nüfus Kaydı Değişir Mi?

biyolojik ebeveyn ile çocuk arasındaki soybağı ancak mahkeme kararıyla iptal edilebilir. Evlatlıktan red işlemi, miras hukukuna ilişkin bir süreç olduğu için nüfus kaydını doğrudan değiştirmez.

Evlatlıktan Red Edilen Kişi Başka Bir Aile Tarafından Evlat Edinilebilir Mi?

Biyolojik ebeveyn tarafından evlatlıktan reddedilmek, kişinin başka biri tarafından evlat edinilmesine doğrudan bir engel oluşturmaz. Ancak, yetişkinlerin evlat edinilmesi için belirli hukuki şartlar bulunmaktadır. 18 yaşından büyük bir kişi, belirli koşulları sağladığında başka bir aile tarafından evlat edinilebilir. Fakat biyolojik ebeveyn ile soybağı resmi olarak sona ermediği sürece miras ve diğer yasal bağlar devam eder.

Evlatlıktan Red Sonrası Soyadı Değişir Mi?

Evlatlıktan red işlemi, kişinin soyadını doğrudan değiştirmez. Eğer kişi, ebeveynlerinden tamamen ayrılmak ve soyadını değiştirmek istiyorsa, mahkemeye başvurarak soyadı değişikliği talebinde bulunmalıdır. Bu süreçte, geçerli ve haklı sebeplerin mahkemeye sunulması gerekir.

Evlatlıktan Red Kararı Miras Paylaşımını Nasıl Etkiler?

Evlatlıktan red işlemi, miras paylaşımında doğrudan etkili olmaz ancak mirastan çıkarma işlemi yapıldığında kişinin mirasçılık hakkı sona erer. Eğer mirastan çıkarılan kişinin çocukları varsa, bu kişiler mirastan pay almaya devam edebilir. Ancak, miras bırakan kişi tüm mal varlığını vasiyetname ile başkalarına bırakmışsa, mirasçılar sadece saklı paylarını talep edebilirler.

Evlatlıktan Red Kararı Alınmadan Mirastan Mahrum Bırakmak Mümkün Mü?

Evet, mirastan mahrum bırakmak için evlatlıktan red kararı alınması şart değildir. Miras bırakan kişi, bir vasiyetname düzenleyerek belirli mirasçılarını mirastan mahrum bırakabilir. Ancak, saklı paya sahip mirasçılar için mirastan çıkarma ancak hukuki gerekçelerle mümkündür. Eğer hukuki bir sebep olmadan mirasçı mirastan çıkarılmaya çalışılırsa, mahkeme bu işlemi iptal edebilir.

Evlatlıktan Red Davasına İtiraz Edilebilir Mi?

Evlatlıktan red işlemi, mirastan çıkarma kapsamında değerlendirildiği için mirastan çıkarılan kişi buna itiraz edebilir. Eğer mirastan çıkarılma sebepleri geçerli değilse, kişi mahkemeye başvurarak işlemin iptalini talep edebilir. Mahkeme, mirasçının gerçekten miras bırakana karşı ağır bir suç işleyip işlemediğini ve kötü muamelede bulunup bulunmadığını araştırarak karar verir. Eğer mirastan çıkarma işlemi hukuka aykırıysa, mahkeme kararı iptal edebilir ve kişi miras hakkını geri kazanabilir.

Evlatlıktan Red İşlemi Ne Kadar Sürer?
Evlatlıktan red işlemi doğrudan bir dava süreci gerektirmediği için süre değişkenlik gösterebilir. Eğer mirastan çıkarma işlemi bir vasiyetname ile yapıldıysa, bu işlem miras bırakanın vefatından sonra gündeme gelir ve dava sürecine bağlı olarak birkaç ay ila birkaç yıl sürebilir. Eğer evlat edinilmiş bir çocuğun evlatlık ilişkisi mahkeme kararıyla iptal edilmek isteniyorsa, bu tür davalar genellikle birkaç ay sürebilir. Hukuki sürecin hızlanması için delillerin eksiksiz sunulması önemlidir.

Av. Gözde BÜTÜN

PAYLAŞ
Zehra Özdipi
Zehra Özdipi
Makale: 175
WHATSAPP RANDEVU AL ARA